Włochate grubaski
To tytuł artykułu w najnowszym numerze: ECH LEŚNYCH MAGAZYNU PRZYJACIÓŁ LASU
W artykule wyjaśniono, że trzmiele nie są bąkami; nie są także gzami.
„… A więc jeszcze raz – trzmiele żądlą, bąki gryzą, a gzy liżą.”
Żądła mają samice trzmieli (królowe i robotnice), jednak rzadko ich używają. Są mniej agresywne niż osy i pszczoły. Ich żądła mogą być wykorzystywane wielokrotnie, ponieważ nie mają haczyków – nie pozostają więc w ciele ofiary.
Z lektury dowiadujemy się, że trzmiele należą do rodziny pszczołowatych. W Polsce jest około 40 gatunków (w systematyce tej grupy panuje dość duży bałagan). Niestety, ich liczebność spada. Przyczyną jest głównie człowiek, zmniejszanie bazy pokarmowej – upraw m.in. koniczyny i lucerny. Prawdziwym kataklizmem dla trzmieli bywa wiosenne wypalanie traw.
Z lasami związanych jest osiem, trudnych do odróżnienia gatunków trzmieli: wschodni, tajgowy, leśny, ogrodowy, ciemnopasy, grzbietoplamy, zmienny, czarnopaskowany, szary.
Autor artykułu, P. Paweł Oglęcki opisuje budowę trzmieli. Wyjaśnia także, jak odróżnić od siebie pszczołę miodną, szerszenia europejskiego, trzmiela leśnego i osę pospolitą. Na przedstawionych rysunkach widać, jak trzmiele wyróżniają się korpulentnym ciałem. Mają także bardzo krótkie skrzydła.
„… Znany jest dowcip, że – zdaniem fizyków – trzmiel w ogóle nie powinien latać,
ponieważ jednak o tym nie wie, lata doskonale. …”
Trzmiele często zapylają więcej roślin niż pszczoły. Są w stanie zapylić także gatunki niedostępne dla pszczół; są od nich dwukrotnie wydajniejsze. Coraz częściej są wykorzystywane m.in. przy uprawach szklarniowych.
Fascynująco opisano rok z życia trzmieli. Zimę przeżywają tylko ukryte pod ziemią królowe. Wiosna jest trudnym dla nich okresem. Muszą m.in. znaleźć odpowiednie miejsce na gniazdo. Coraz częściej z pomocą przychodzą ludzie, wywieszając specjalne skrzynki.
W artykule przedstawiono także kilka ciekawostek. Wreszcie dowiedziałam się, dlaczego miód produkowany przez trzmiele nie przedstawia dla ludzi wartości. Okazuje się, że owady te zbierają nektar także z roślin trujących.
Poruszyłam w wielkim skrócie główne wątki niezwykle ciekawego artykułu. Polecam najnowszy numer ECH LEŚNYCH. Dostępny jest bezpłatnie w siedzibach wszystkich nadleśnictw Lasów Państwowych, w ośrodkach edukacyjnych, szkoleniowych i wypoczynkowych LP, w siedzibach parków narodowych, oddziałach Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego oraz w schroniskach młodzieżowych. Dostępny jest także na smartfonie i tablecie.
Hanka
edukator@erys.pl
