Projekty unijne w perspektywie 2007-2013
1. „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” w ramach III priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
- Budżet projektu: ponad 189 mln zł
- Czas realizacji: 2007-2015 r.
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Projekt realizowany na terenie 175 nadleśnictw w 17 Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych.
- Koordynator: Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych
Celem projektu było retencjonowanie wód powierzchniowo-gruntowych w obrębie zlewni cieków, na obszarach administrowanych przez Lasy Państwowe, przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu rozwoju krajobrazu naturalnego. Prowadzone inwestycje obejmowały: wykonanie i modernizację małych zbiorników oraz budowli piętrzących, renaturyzację odwodnionych mokradeł, przywrócenie naturalnej meandryzacji potoków oraz wyrównywanie i spowalnianie spływu wód wezbraniowych. Działania zaplanowane w projekcie były prowadzone tak, aby dostosować warunki wodne do istniejącego stanu ekosystemu leśnego lub stymulować poprawę stanu przyrodniczego i zwiększenie różnorodności biologicznej.
Rezultaty:
- w nadleśnictwach powstały 3644 obiekty, takie jak np. zbiorniki, groble, budowle piętrzące, przepusty, zastawki, jazy, przepławki i brody;
- dzięki powstałym obiektom zretencjonowano ok. 42 mln m³ wody.
2. „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie” w ramach III priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
- Całkowity budżet projektu: ponad 185 mln zł
- Czas realizacji: 2007-2015 r.
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Projekt realizowany na terenie 55 nadleśnictw w czterech Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych.
- Koordynator: Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych
Celem projektu było spowolnienie odpływu wód oraz zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni górskich, a w efekcie minimalizacja niszczącego działania wód wezbraniowych oraz ograniczenie skutków suszy. Prace polegały m.in. na budowaniu oraz odtwarzaniu oczek wodnych i zbiorników retencyjnych, a także na przywracaniu naturalnego stanu terenom podmokłym. Renaturyzowane były uregulowane odcinki cieków: przywracano ciągłość ekologiczną cieków (przebudowa przepustów kołowych na łukowe o większym świetle i naturalnym dnie, przebudowa stopni i innych budowli poprzecznych na bystrza, budowa przepławek dla ryb) oraz krętość (układ bystrze/przegłębienie), mury oporowe zastępowano narzutem kamiennym. Prowadzono również prace w celu ochrony skarp potoków oraz zabezpieczenia zboczy, dróg leśnych i szlaków zrywkowych przed nadmierną erozją wodną i niszczącym działaniem spływu wód powierzchniowych (m.in. kaszyce, zabudowa biologiczna, wodospusty, płotki drewniane).
Rezultaty:
- w nadleśnictwach zrealizowano 3 553 obiekty i kompleksowe zadania, takie jak np. zbiorniki małej retencji, poldery zalewowe, przepusty łukowe o naturalnym dnie, bystrza, przepławki, brody, wodospusty na drogach leśnych oraz zabudowa nieużytkowanych szlaków zrywkowych drewnianymi płotkami;
- pośród tych obiektów i zadań, wykonano ponad 500 zbiorników małej retencji, oczek wodnych i innych obiektów gromadzących wodę, w których zretencjonowano ponad 1,5 mln m³ wody.
3. „Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP” w ramach II priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
- Budżet projektu: ok. 130 mln zł
- Czas realizacji: 2007-2015 r.
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Projekt realizowany na terenie 58 nadleśnictw w 15 Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych.
- Koordynator: Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych
Celem projektu było przywrócenie zdegradowanym terenom powojskowym wartości przyrodniczych i użytkowych. W ramach prowadzonych działań usuwano źródła zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi (np. niewybuchy i niewypały) oraz zniwelowano skutki ich negatywnego oddziaływania na środowisko.
Rezultaty:
- oczyszczono ponad 28 691 ha terenów w 48 nadleśnictwach;
- zrekultywowano 30 293 ha;
- rozebrano 523 obiekty powojskowe i uporządkowano teren w 24 nadleśnictwach;
- zrewitalizowano podłoże gruntowe w czterech nadleśnictwach;
- usunięto zanieczyszczenia gruntowe substancjami ropopochodnymi na terenie Nadleśnictwa Solec Kujawski;
- dostosowano skład gatunkowy drzewostanu do warunków siedliskowych na terenie Nadleśnictwa Choczewo;
- przeprowadzono działania ochronne oraz reintrodukcję gatunkową roślin i zwierząt w trzech nadleśnictwach.
4. Projekt „Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 – promocja najlepszych praktyk (Best for Biodiversity)” finansowanego ze środków UE w ramach instrumentu finansowego LIFE+ oraz NFOŚiGW.
- Budżet: 8,58 mln zł
- Czas realizacji: 2012-2014 r.
- Beneficjent: Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych
Celem projektu była promocja najlepszych praktyk ochrony i zachowania różnorodności biologicznej w zakresie gatunków i siedlisk takich jak: wilk, ryś, niedźwiedź, żubr, nietoperze, sowy, ptaki szponiaste, kuraki leśne, gady, owady (ksylobionty, błonkówki), zając i kuropatwa, kserotermy, mokradła.
Rezultaty:
- Powołano grupy robocze oraz grupę ekspertów skupiające najlepszych polskich specjalistów w dziedzinie ochrony danych gatunków i siedlisk.
- Decyzją grup roboczych i ekspertów wyłoniono 58 najlepszych praktyk – konkretnych działań i projektów zrealizowanych na rzecz ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem i cennych przyrodniczo siedlisk.
- Opublikowano pakiety 11 podręczników opisujących najlepsze praktyki ochrony gatunków i siedlisk.
- Przeprowadzono 22 szkolenia.
- Wyprodukowano cykl 11 filmów pt. „Ocalony Świat”, prezentujący najlepsze praktyki ochrony zagrożonych gatunków i siedlisk. Emisja odbyła się na kanałach TVP1 i TVP Polonia, a cała seria jest dostępna również na You Tube.
- Przeprowadzono 29 warsztatów terenowych z ochrony wybranych gatunków i siedlisk w miejscach realizacji najlepszych praktyk.
- Opracowano sześć strategii ochrony gatunków i siedlisk oraz zorganizowano tyle samo konferencji, w czasie których omówiono założenia tych strategii.
