O mrówkach
Zrobiliśmy burzę mózgów.
Uczniowie klasy 3. podawali kolejno po jednej informacji o mrówkach:
- są małe,
- mają różne kolory,
- gryzą,
- są pracowite,
- potrafią dźwigać ciężary,
- strzelają kwasem mrówkowym,
- niektóre mają skrzydła,
- …
Mi pozostało uporządkowanie wiadomości. Ponieważ miałam mało czasu, skupiłam się na tych skrzydłach. Opowiedziałam im, że mrówki żyją społecznie w mrowiskach. Społeczeństwo jest zróżnicowane ma grupy osobników o podobnej budowie i pełnionych funkcjach:
Robotnice – są bezskrzydłe, nie mogą się rozmnażać (mają niedorozwinięte narządy płciowe).
Samice – królowe, są okresowe uskrzydlone.
Samce – posiadają skrzydła.
Każda grupa mrówek wykonuje inne zadania.
Odwołałam się do funkcjonowania rodzin dzieci; opowiedziały o tym, co robią w domu mama, tata, dzieci. Wyjaśniłam, że u mrówek także jest podział zadań.
Robotnice opiekują się potomstwem (przenoszą jaja z jednego miejsca na drugie w zależności od temperatury i wilgotności w gnieździe, oblizują larwy dla ochrony przed infekcją grzybów, w razie potrzeby wynoszą poczwarki do górnej części kopca aby ogrzało je słońce), zapewniają pokarm, budują i utrzymują gniazdo (otwierają i zamykają wejście do mrowiska w zależności od potrzeb), bronią gniazdo w przypadku napaści, atakują inne gniazda celem zdobycia pożywienia.
Młoda królowa po zakończeniu lotu godowego pozbywa się skrzydeł. Następnie w pojedynkę buduje gniazdo i wychowuje pierwsze pokolenie robotnic. Później przejmują one opiekę nad królową. Jej zadaniem jest składanie jaj i pozostaje w centrum zainteresowania robotnic. W mrowisku mrówki rudnicy występuje jedna lub kilka królowych.
Samce pojawiają się w mrowisku, gdy populacja robotnic jest dobrze rozwinięta, tuż przed lotem godowym. Żyją krótko i nie wykonują żadnej pracy.
Hanka
