Kula ziemska kręci się szybciej
Najnowszy numer Świata Wiedzy jest niezwykle interesujący. Kupiłam go wczoraj, a już dzisiaj szereg informacji wykorzystałam na zajęciach. Największe wrażenie wywarła na mnie informacja o tym, że Ziemia kręci się szybciej. Naukowcy stwierdzili to za pomocą lasera pierścieniowego. Jest to niezwykle precyzyjny instrument umieszczony w skale na głębokości kilku metrów. Naukowcy długo zastanawiali się nad przyczyną tej zmiany, szukali źródła, które spowodowało, że kula ziemska zaczęła się szybciej obracać wokół własnej osi. Jest to wprawdzie mniej niż jedna milisekunda, jednak badacze nie znali siły, która przyśpieszyła ruch planety ważącej prawie 6000 trylionów ton. I cóż się okazało?
Przyczyną są opadające liście!
Skojarzono fakt, że kula ziemska zaczęła się szybciej kręcić jesienią. W tym czasie na półkuli północnej opadają liście z drzew. W ciągu kilku tygodni z drzew na ziemię spada około 40 miliardów ton. A więc masa ta, znajdując się bliżej środka Ziemi przyspiesza jej rotację.
Wprawdzie w tym samym czasie na półkuli południowej panuje wiosna i liście znajdują się na drzewach, jednak nie ma to wpływu na ruch Ziemi. Powodem jest fakt, że ich masa stanowi tylko jedną czwartą masy liści opadających na półkuli północnej.
Czyż nie jest to fascynujące? W artykule jest wiele innych niezwykle ciekawych informacji. Wyjaśniona jest rola barwników, które ujawniają się jesienią – żółte ksantofile, pomarańczowe karoteny, czerwone antocyjany. Opisano także, skąd liście wiedzą, że nadszedł czas zmian oraz dlaczego te zmiany są niezbędne roślinom do przeżycia.
Bardzo spodobało mi się sformułowanie, że opadłe liście obumierając niemal równocześnie, umożliwiają powstanie na ziemi nowego życia. Rzesze bezkręgowców (ponad 100 bilionów organizmów przypadających na metr sześcienny ziemi) przerabia liście na żyzną ziemię. Umożliwia to funkcjonowanie życia na Ziemi.
A za rok sytuacja się powtórzy, jednak trochę później. Podobno początek jesieni pod koniec wieku przesunie się o trzy tygodnie. Jest to jeden ze skutków zmian klimatycznych.
Źródło: Tajemnice kolorów jesieni. W: Świat Wiedzy, listopad 2011, s. 68.
Hanka
