Granica lasu
Podczas jednych z zajęć licealiści oceniali INDEKS POTENCJALNEJ RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ. Otrzymali tabelę z wyszczególnionymi 50-cioma cechami; każdej mieli przyporządkować liczbę 1 (dana cecha występuje) lub 0 (dana cecha nie występuje).
Jeden z punktów brzmi:
- Występują: lipa, klon, wiąz, jarząb, grab, iwa, trześnia lub grusza
Żadna z pięciu grup nie miała na swojej powierzchni nawet jednego z wymienionych gatunków.
Postrzegam to uczniowskie badanie jako wyjątkowo wartościowe – obrazuje, jakie cechy wpływają na różnorodność biologiczną. A wiadomo, że im większa różnorodność biologiczna, tym bardziej stabilny leśny ekosystem.
Przypomniałam sobie o tym działaniu podczas dzisiejszej wyprawy do lasu, ponieważ „wytropiłam” rosnące obok siebie: jarząb pospolity, gruszę polną i trześnię (wiśnię ptasią).
Jarząb pospolity
Grusza polna
Trześnia (wiśnia ptasia)
Te wytropione drzewa rosną na granicy drzewostanu i pola, w strefie ekotonu. Występuje tu wielowarstwowa struktura oraz zróżnicowany układ pasów roślinnych. Jest to wyjątkowe miejsce, w którym występują gatunki charakterystyczne zarówno dla lasu, jak i pola.
W strefie ekotonu bogactwo gatunków i zagęszczenie osobników są często większe niż w sąsiednich biocenozach. Ze względu na specyficzne warunki występują tu licznie gatunki uważane za rzadkie, objęte ochroną, a także takie których istnienie gdzie indziej jest zagrożone.
Leśnicy doceniają wartość ekotonów; pełnią one ważne funkcje ochronne, biologiczne i społeczne. Dlatego chronią je wszędzie tam, gdzie one występują oraz stwarzają warunki ich powstawania. Dla gości lasu takie brzegi sprzyjają wypoczynkowi – rośnie tu więcej ziół oraz kwitnących, owocujących, przebarwiających się krzewów i drzew. Wielowarstwowa struktura roślin i pasowy układ są atrakcyjniejszym krajobrazem niż monotonia gospodarczych drzewostanów.
Hanka
edukator@erys.pl
