Dąb "Chrobry"
Pierwsze dęby papieskie mają 12-13 lat. Są potomkami najstarszego dębu w Polsce – „Chrobrego”. Jest to dąb szypułkowy; rośnie w Borach Dolnośląskich (województwo lubuskie), w okolicy Piotrowic. Dendrolodzy oszacowali jego wiek na 760 lat. W 2004 roku leśnicy zebrali jego owoce – żołędzie (2,5 kg), które w Watykanie poświęcił Jan Paweł II. Następnie wyhodowano z nich w szkółce leśnej w Nędzy 514 sadzonek, które – jako dęby papieskie – posadzono w całym kraju. Warto ich wypatrywać podczas wakacyjnych wędrówek.
Dęby rosną wolno i bardzo długo. Ich metabolizm, w porównaniu z gatunkami rosnącymi szybko i żyjącymi krótko (np. brzozami) jest spowolniony. Drewno dębów ma bardzo dużo włókien (dzięki czemu są bardzo wytrzymałe) i jest nasycone garbnikami (co zniechęca owady). Tak wspaniale wyposażyła je natura. Jednak drzewa są bezbronne wobec ludzi; „Chrobry” był wielokrotnie podpalany. Ostatni pożar (listopad 2014 r.) był potężny; ogień objął całe drzewo. W pustym pniu wytworzył się tzw. ciąg kominowy; gaszenie drzewa trwało kilka godzin. Jednak „Chrobry” przeżył; zostało mu tylko 20% liści i nadal żyje! Leśnicy z Nadleśnictwa Szprotawa zabezpieczyli siatką dostęp do wnętrza pnia, a wokół drzewa ustawili płot. Może uchroni to drzewo przed kolejnymi podpaleniami.
Dąb „Chrobry” jest pomnikiem przyrody. Skąd nazwa? Podobno spotkali się pod nim Bolesław Chrobry i cesarz Otton III. Nie było to jednak możliwe. „Chrobry” ma 760 lat; drzewo wyrosło więc w roku 1 257. Bolesław Chrobry żył w latach 967 – 1025, a Otton III w latach 980 – 1002.
Hanka
edukator@erys.pl
