Zimowe lektury
Śnieg leży od Wigilii. Za oknem dwadzieścia stopni mrozu. Tak naprawdę to przecież w styczniu raczej normalne, ale chyba się od takiej zimy jakoś przez ostatnie lata odzwyczailiśmy...
Siedzę i czytam - nową książkę brytyjskiego historyka Normana Daviesa „Europa walczy: 1939-1945”. Daty wszystkim dobrze znane sugerują tematykę wojenną. Sięgnąłem po ten tytuł nie dlatego, że czuję niedosyt informacji z okresu drugiej wojny światowej ale ze względu na autora. Bardzo cenię sobie książki, które wyszły od niego, bo posiada umiejętność obiektywnego spojrzenia na historię. W przypadku historii Polski jest to bardzo cenne i bardzo trudne. Na świecie krytykowany jest często za – jak przytacza za jednym ze swoich krytyków - „woń przeklętej polonofili” parującej z jego książek. Jest znanym specjalistą od Europy Środkowo–Wschodniej i nigdy nie ukrywał swoich powiązań rodzinnych (ma żonę Polkę).
Tym razem również się nie zawiodłem. Kilkadziesiąt pierwszych stron od razu wkręciło mnie w tryby. Niby o wojnie wszystko prawie wiadomo, a jednak natrafiłem na wydarzenia o których wiedziałem do tej pory bardzo mało. A przynajmniej nie zdawałem sobie sprawy z ich skali. Chodzi o zimową rosyjską kampanię w Finlandii (1939-1940) gdzie 300 000 Finów miało przeciw sobie 1 200 000 żołnierzy sowieckich. (Czyli dokładnie tyle, ile wynosiła całkowita liczba wszystkich żołnierzy w Polsce na początku wojny w 1939 roku.) Związek Sowiecki wojnę w Finlandii która angażowała spore siły (z liczącej 9 milionów żołnierzy armii) określał jako „przygraniczne potyczki”. Później historia jakiej nauczano w Polsce Ludowej w tej wersji niewiele zmieniła, a ja, choć do liceum chodziłem w schyłkowym PRL-u chyba również padłem ofiarą propagandy, bo o kampanii fińskiej nie wiedziałem nic. W sam raz lektura na czas kiedy za oknem prawdziwa północna zima.
