Marsz z walktaxem, czyli odbieramy płoty
Grodzenie upraw leśnych siatką jest dziś powszechnie stosowane w leśnictwie, pomimo tego, że jest to kosztowna działalność. Metr bieżący ogrodzenia wymaga nakładów finansowych na poziomie 6-8 złotych. Praktyka jednak wykazała, że jest to dobra inwestycja. Taka forma zabezpieczania zakładanych upraw przed presją zwierzyny nie jest wcale nowym pomysłem. Wcześniej, w latach 60 i 70 XX wieku, gdy zalesiano połacie porolnych gruntów, często po pełnej orce wykonywanej nawet ciągnikami gąsiennicowymi, także używano siatki grodzeniowej. Zwykle były to jednak monokultury sosnowe o dużej powierzchni. Spotykam jeszcze czasem w lasach ślady takich dawnych płotów.
Dzisiejsze ogrodzenia z siatki stosowane są raczej tylko do zabezpieczania cennych domieszek liściastych. Służą one często do przebudowy monokultur i powrotu do pierwotnych, mieszanych drzewostanów: dąbrów, grądów czy lasów z jaworem oraz lipą. Przecież dopiero od około dwudziestu lat zaczęto na dużą skalę wprowadzać do lasu, wszędzie gdzie jest to możliwe, gatunki liściaste. A skala ogrodzeń? Obecnie w moim urozmaiconym siedliskowo leśnictwie o powierzchni blisko 2200 ha ogrodzenia zajmują 62 hektary, a ich łączna długość to ponad 33 km. To chyba niezbyt wiele? Każde ogrodzenie w leśnictwie ma założoną specjalną kartę, gdzie odnotowuje koszty jego budowy, przeglądy i konserwację. Na odwrocie karty jest szczegółowa mapka usytuowania grodzenia, a wszystkie płotyw leśnictwie naniesione są na specjalną mapę. Leśne płoty są na bieżąco kontrolowane i doglądane, szczególnie po silnych wiatrach czy po sezonie polowań zbiorowych. Każda ogrodzona uprawa jest przedmiotem szczególnej troski leśniczego, który świadomy kosztów grodzenia, dba o jej pielęgnację i poświęca jej wiele uwagi. Takie zróżnicowane uprawy, gdzie znajdziemy dęby, buki, klony, drzewa owocowe i krzewy mają ogromne znaczenie dla przyszłości i trwałości lasów o wielu funkcjach. Grodzenie upraw leśnych siatką jest najbardziej skutecznym, radykalnym, ale też chyba najdroższym sposobem zachowania trwałości lasu. Dlatego wykonane przez pracowników zakładu usług leśnych ogrodzenia należy starannie odbierać i precyzyjnie rozliczyć. Całość prac przy odbiórce ogrodzeń wykonuje leśniczy, ale podlegają one sprawdzeniu przez szereg osób. W poniedziałek, pomimo wciąż zalegającego śniegu, ruszyłem pomierzyć zakończone ogrodzenia. Jedno powstało na zrębie położonym pośród gruntów prywatnych i tuż przy torze kolejowym:
Brnąłem przez solidny śnieg nasypem kolejowym ale w pewnej chwili musiałem ustąpić z drogi, bo pojawił się pociąg towarowy:
Zabrałem się do mierzenia ogrodzenia przy użyciu różnych urządzeń:
Od kilku lat używam dalmierza nitkowego Walktax:
To prosty przyrząd do pomiaru odległości w terenie. Pomiar rozpocząłem od przywiązania nitki w narożniku ogrodzenia. Walktaxa zaczepiłem na pasku, a wysnuwająca sie nitka uruchomiła licznik wskazujący przebytą odległość Nitka na szpulce wystarcza na 2,5 km, a wykonana jest z bawełny, więc można pozostawić ją w środowisku, bo szybko rozłoży się. Idąc wzdłuż ogrodzenia i rozwijając nitkę, liczyłem słupki za pomocą innego prostego urządzenia:
Swojego czasu reklamował je znany aktor, „zaliczając” przy jego pomocy dziewczyny… Mijając każdy słupek ogrodzenia, przyciskałem przycisk, a na końcu okazało się, że do zbudowania ponad 400 metrów ogrodzenia potrzeba było 118 słupków, razem z drabiną konieczną do wejścia wewnątrz płotu.
Pomiary kontrolowałem dalmierzem laserowym:
Przez lunetkę namierza się na „krzyż celownika” charakterystyczny punkt, np. słupek na rogu ogrodzenia, trzymając podczas pomiaru przycisk na górze dalmierza. Po zgraniu krzyża ze słupkiem zwalnia się przycisk, a w „oku” lunetki wyświetla się odległość. Obszedłem ogrodzenie szybkim krokiem, bo było zimno i wiał mroźny wiatr:
Potem przejechałem w inny oddział i zabrałem się za pomiar czterech wyciętych gniazd, gdzie niebawem (gdy wreszcie nadejdzie wiosna) będę sadził dęby:
Nie pamiętam odbiórki ogrodzeń w takim śniegu! Szybko obszedłem ponad 800 metrów płotów, co z pewnością odbije się na poprawie mojej kondycji, uśpionej lenistwem zimy:
Dziś wypełniłem szereg dokumentów niezbędnych do rozliczenia ogrodzeń, bo przecież to koniec miesiąca i czas sporządzania dokumentacji płacowej. Pomimo śniegu i mrozu wolę jednak marsz z Walktaxem niż żmudne wypelnianie dokumentów przy biurku…
Leśniczy Jarek- lesniczy@erys.pl
