Rosiczka jest producentem!
Dzieciaki pod koniec roku szkolnego są fantastyczne. Są wesołe, mniej zestresowane, odważniej wygłaszają swoje zdanie. Myślę, że stopnie są już wystawione i w związku z tym nie boją się oceny ze strony nauczycieli.
Dzisiaj opowiadałam uczniom o odżywianiu roślin i zwierząt. Oczywiście przypomniałam, że rośliny same produkują sobie pokarm – są samożywne. Natomiast zwierzęta są cudzożywne – zjadają rośliny i inne zwierzęta. W tym momencie wtrącił się jakiś „mądrala” i stwierdził, że nie wszystkie rośliny są producentami, bo rosiczki nie produkują same pożywienia, tylko zjadają owady.
Wyjaśniłam uczestnikom spotkania że rosiczki zawierają barwniki fotosyntetyczne, które umożliwiają przekształcanie energii świetlnej w energię chemiczną cząsteczek substancji pokarmowych. A więc rosiczki są producentami – z prostych związków (wody i dwutlenku węgla) przy udziale energii słonecznej produkują węglowodany. Energia chemiczna zmagazynowana w tym pożywieniu zasila reakcje metaboliczne podtrzymujące życie.
Rosiczki, podobnie jak inne rośliny kwiatowe, pobierają wodę oraz składniki mineralne z podłoża. Jednak rosną one na siedliskach bardzo ubogich w substancje odżywcze, szczególnie w azot, a jest on przecież niezbędny do prawidłowego rozwoju rośliny. Jak sobie te małe roślinki radzą? Otóż … pobierają go od złapanych podstępnie owadów. Rośliny te wabią swoje ofiary błyszczącymi kroplami słodkiej cieczy. Są one wydzielane na szczytach – czułkach porastających powierzchnie liści. Atrakcyjność roślin zwiększa także zawartość czerwonych barwników antocyjanowych.
Lepka substancja unieruchamia ofiarę. Pułapka powoli się zamyka. Wydzielany przez roślinę kwas mrówkowy powoli rozpuszcza ciało owada. Powstająca ciecz, bogata w substancje odżywcze, jest wchłaniana przez roślinę. Po strawieniu ofiary liść się otwiera, a pozostałości zdmuchiwane są przez wiatr.
Zachęciłam uczniów, aby po powrocie do domu sprawdzili, jak wyglądają rosiczki. Wyjaśniłam, że na terenie Polski rosną 4 gatunki i wszystkie są chronione: rosiczka okrągłolistna, rosiczka długolistna, rosiczka pośrednia, rosiczka owalna (naturalny mieszaniec rosiczki długolistnej i rosiczki okrągłolistnej).
