Poroże to nie rogi
Pewnie mieszkańcom ta nazwa ulicy nie przeszkadza. A może nie wiedzą o tym, że to co samcom jeleni wyrasta na głowie to nie są rogi. A ponieważ w lasach trwa rykowisko*, jest okazja aby temat poruszyć.
Poroże i rogi wyrastają u niektórych ssaków parzystokopytnych*.
Spośród dziko żyjących w Polsce ssaków, poroże wyrasta u zwierząt jeleniowatych:
łosia, sarny, jelenia i daniela.
Spośród dziko żyjących w Polsce ssaków, rogi wyrastają u zwierząt krętorogich:
żubra, kozicy i muflona.
Poroża są tworem kostnym. Wyrastają u samców; u poszczególnych gatunków mają rozmaite kształty. Są rozgałęzione – od tyk odchodzą odnogi. Zazwyczaj liczba odnóg zwiększa się z wiekiem, a w okresie starości zwierzęcia ulega redukcji. Poroże jest corocznie zrzucane i ponownie odrasta. Odrastające poroże jest pokryte silnie unaczynioną, owłosioną, delikatną skórą – scypułem. Gdy jest całkowicie ukształtowane, scypuł zamiera. Zwierzę zdziera go, trąc porożem o drzewa, krzewy, ziemię. Początkowo biała kość barwi się na brązowo, głównie w wyniku działania garbników zawartych w sokach roślin uszkadzanych podczas wycierania poroża.
Poroże stanowi oręż niezbędny samcowi do obrony i walki o samice podczas godów.
Rogi są zbudowane z keratyny. W zależności od gatunku mogą zdobić tylko samce lub osobniki obu płci. Rogi nigdy nie są rozgałęzione ani zrzucane. Stale przyrastają u podstawy i są w środku puste. Mogą przybierać różnorodne kształty.
Rogi służą do walki ze współtowarzyszami. Nie dochodzi jednak do poważniejszych zranień. Przed naturalnymi wrogami zwierzęta nie bronią się rogami, tylko ratują ucieczką.
* Rykowisko to okres godów jeleni. W tym czasie podniecone samce odzywają się potężnym rykiem, wydawanym z różną siłą i w rozmaitej tonacji. W Polsce rykowisko trwa mniej więcej od połowy września do połowy października.
* Ssaki parzystokopytne mają nogi o dwóch palcach (trzecim i czwartym) większych od pozostałych i zakończonych kopytami.
Hanka