Sokoły wędrowne dostały obrączki
Pisklęta sokołów wędrownych z Nadleśnictwa Krynki (RDLP w Białymstoku) zostały zaobrączkowane. Młode ptaki pochodzą z kolejnego udanego lęgu w ramach ogólnopolskiego programu restytucji tego gatunku ptaków szponiastych.
Chwila zakładania obrączek była stresująca zarówno dla ptaków, które po raz pierwszy zobaczyły człowieka, jak i dla ludzi, którzy musieli uważać na broniącą gniazda samicę.
W ramach programu restytucji sokoła wędrownego (Falco peregrinus) obrączkuje się młode ptaki przeznaczonych do wsiedlania do środowiska naturalnego. Obrączki ułatwiają ocenę skuteczności prowadzonych programów ochrony tego najszybszego z ptaków.
Kilkutygodniowe pisklęta dostały po dwie obrączki - ornitologiczną i obserwacyjną. Czarna obrączka, czyli obserwacyjna została założona na prawą nogę, a zielona, ornitologiczna na lewą nogę.
Warto wyjaśnić, dlaczego obrączki ornitologiczne są w trzech kolorach. Różnymi kolorami oznacza się ptaki, które są wypuszczane w różnym środowisku. I tak zielone są przeznaczone dla ptaków reintrodukowanych na terenach leśnych, czerwone dostają ptaki z terenów górskich, a żółte są przeznaczone dla sokołów wsiedlanych w miastach. Na każdej obrączce jest umieszczony unikalny kod alfanumeryczny, który pozwala zidentyfikować danego ptaka.
Obrączki obserwacyjne, to te z dużymi literami i cyframi, mają ułatwiać identyfikację zaobserwowanego ptaka przez lornetkę, bez konieczności odławiania zwierzęcia.
Przy zakładaniu obrączek sokolej młodzieży współpracował Paweł Mirski z Komitetu Ochrony Orłów, który obrączkuje ptaki szponiaste od 10 lat.
Dodatkowo, dr Elżbieta Moniuszko, lekarz weterynarii z ośrodka, pobrała od ptaków materiał biologiczny, konieczny do przeprowadzenia badań na określenie płci młodych osobników.
Informacja ta jest bardzo ważna dla osób zaangażowanych w program, gdyż u sokołów wędrownych to samce wybierają miejsca gniazdowania do odchowu potomstwa. Prowadzący program reintrodukcji sokoła wędrownego zakładają, że przy dużej liczbie wypuszczanych samców, po osiągnięciu przez nie dojrzałości płciowej, ptaki wrócą i założoną na tamtym terenie gniazda.
Młodym sokołom spod gęstej warstwy puchu już zaczęły wyrastać pióra. Ich wole są pełne mięsa, a to oznacza, że w ciągu najbliższych dwóch tygodni zostaną przeniesione do sztucznego gniazda. Podczas przenosin ptaki będą miały drugi i ostatni kontakt z ludźmi.
Po przeprowadzce same zadecydują o swojej gotowości wejścia w ich środowisko naturalne.
Tegoroczne lęgi tych ptaków szponiastych są już kolejnymi, które wyprowadzano w Ośrodku Rehabilitacji Dzikich Ptaków i Ssaków „Przytulisko", który działa w ramach Nadleśnictwa Krynki. Od pięciu lat, czyli od 2012 r. nadleśnictwo bierze udział w ogólnopolskim programie restytucji sokoła wędrownego ekotypu leśnego.
Pomoc ludzi w zachowaniu tego gatunku ptaka szponiastego jest niezbędna. W latach 60. ubiegłego wieku nastąpił początek kryzysu populacji ptaków na niespotykaną dotąd skalę. Problem ten wywołało powszechne stosowanie nowych pestycydów z grupy związków chloroorganicznych, a w szczególności DDT. Związek ten i jego pochodne akumulowały się w łańcuchu pokarmowym.
Długotrwałym skutkiem stosowania DDT u sokołów była deregulacja gospodarki wapniowej powodująca, że skorupki ich jaj stawały się cieńsze i pękały pod ciężarem wysiadujących je ptaków. Wywołało to dramatyczny spadek populacji sokoła wędrownego (Falco peregrinus) na całym świecie, a nawet całkowite wyginięcie na większości terenu Ameryki Północnej i praktycznie w całej Europie, szczególnie w jej centralnej części.
W latach 80. XX wieku polscy weterynarze, zootechnicy, sokolnicy i leśnicy rozpoczęli proces reintrodukcji tego gatunku. Obecnie, można obserwować stale rosnąca liczbę ptaków wypuszczanych na wolność, zwiększa się także liczba odnotowanych nowych gniazd.
