Leśnicy ratują stare odmiany jabłoni

Nadleśnictwo Pniewy (RDLP w Poznaniu) realizuje projekt inwentaryzacji, opisu i rozmnażania starych odmian jabłoni. Sad z drzewami owocowymi rośnie przy osadzie leśnej Dąbrowa.
09.01.2017 | Mirosław Czapracki, Monika Kubiak, Nadleśnictwo Pniewy

Nadleśnictwo Pniewy (RDLP w Poznaniu) realizuje projekt inwentaryzacji, opisu i rozmnażania starych odmian jabłoni. Sad z drzewami owocowymi rośnie przy osadzie leśnej Dąbrowa.

W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się na odtwarzanie starych odmian drzew owocowych. Działania takie mają związek z historią sadownictwa i powrotem do tradycyjnych metod przetwórstwa. Ponadto zadrzewienia śródpolne czy remizy z drzewami owocowymi są również ważne dla zwierząt, zwłaszcza w okresie zimowym, dla których pozostawione na zimę jabłka to drogocenny pokarm.

Obecnie na świecie jest uprawianych kilkanaście tysięcy odmian jabłoni.  Chociaż w Zakładzie Zasobów Genowych Roślin Ogrodniczych w Skierniewicach przez 95 lat (od 1921 r. do 2016 r.) zgromadzono ich ok. 1370. W Nadleśnictwie Pniewy, przy osadzie Dąbrowa rośnie zaledwie 12 starych odmian jabłoni.

Więcej informacji o historii i odmianach drzew owocowych

Często odmiany starych jabłoni, ze względu na mało handlowy wygląd owoców,  nie są cenione przez sadowników, to ich smak jest wyjątkowy. To właśnie ten wyjątkowy smak rosnących na terenie osady leśnej Dąbrowa jabłoni, skłonił nadleśnictwo do podjęcia decyzji o rozpoczęciu projektu.

Całość prac obejmuje inwentaryzację istniejących odmian oraz naniesienie ich rozmieszczenia na mapie. Następnie oznaczono ich pory kwitnienia i owocowania. Aby otrzymać nowe osobniki danego gatunku, o tej samej puli genowej, użyto stosowanej od lat w ogrodnictwie wegetatywnej metody szczepienia na podkładkach.

Po żmudnych pracach związanych ze szczepieniem, leśników z Nadleśnictwa Pniewy czeka dalsza produkcja sadzonek w szkółce aż do uzyskania formy piennej drzew owocowych. Teraz wszyscy pracownicy z niecierpliwością wyczekują wiosny i pierwszych efektów pracy!

Choć to może wydawać się dziwne niektóre gatunki drzew owocowych, w tym jabłonie, są wciąż sadzone w lasach, a te rosnące są pozostawiane i otaczane troskliwą opieką przez leśników. Stanowią bowiem tzw. domieszkę biocenotyczną, niezwykle cenną dla środowiska leśnego.

Zobacz film z Nadleśnictwa Karnieszewice (RDLP w Szczecinku) nakręcony przy leśnej jabłoni. 

W lasach na terenie Polski drzewa owocowe są wprowadzone przez leśników już od ponad 20 lat.  Obecność drzew owocowych przyczynia się do zachowania prawidłowej równowagi, poszerza łańcuch zależności pokarmowych w lesie. Drzewa liściaste, w tym owocowe stanowią również doskonałe schronienie dla wielu gatunków zwierząt, także tych najmniejszych. Ma to niebagatelne znaczenie dla budowania naturalnej odporności lasu.