Koniki polskie odtwarzają dąbrowę świetlistą
Leśnicy z Nadleśnictwa Strzałowo próbują odtworzyć dąbrowę świetlistą. Wspiera ich w tym stado… koników polskich. To pierwsza taka próba w Polsce.
Świetlista dąbrowa to las uważany przez wielu fitosocjologów za zbiorowisko antropogeniczne - takie, które powstało w wyniku działalności człowieka. W Polsce istniała w rezultacie praktykowanego przed wojną wypasu bydła w lesie. Obecnie - głównie z powodu ekspansji gatunków drzewiastych i krzewiastych zacieniających runo - dąbrowy świetliste są w recesji.
Leśnicy z Nadleśnictwa Strzałowo podjęli we wrześniu próbę odtworzenia dąbrowy świetlistej na swoim terenie. W tym celu przez 10 dni w przerzedzonym drzewostanie sosnowo-dębowym pasło się stado 10 koników polskich z Ekologicznego Gospodarstwa Agroturystycznego Majdan.
Przed wypasem
Liczący hektar obszar, w którym pasły się koniki, wytypował autor tego tekstu. Stwierdził tam bowiem występowanie roślin charakterystycznych dla dąbrowy świetlistej, takich jak: przytulia północna, czyścica storzyszek, dzwonek brzoskwiniolistny, lilia złotogłów, mieczyk dachówkowaty, bukwica zwyczajna, traganek szerokolistny, groszek czerniejący, ciemiężyk białokwiatowy i inne.
Koniki polskie wyjadły wszystkie składniki runa; nie gardziły nawet pokrzywą i orlicą. Najbardziej smakowały im żołędzie, trzcinnik leśny, poziomki i rosnąca na skraju lasu trzcina. W przyszłym roku Nadleśnictwo Strzałowo planuje odtworzyć dąbrowę świetlistą na około 6 ha. Oprócz spasania konikami (lub innymi zwierzętami) planowane są: grodzenie naturalnych odnowień dębowych i cięcia pielęgnacyjne w istniejących płatach naturalnego i sztucznego odnowienia dębu.
Po wypasie
Działania te będą wykonane pod osłoną naukową współpracujących z nadleśnictwem botaników i fitosocjologów. Próba restytucji dąbrów świetlistych przy użyciu koników polskich w Polsce wykonywana jest po raz pierwszy.
***
Świetlista dąbrowa Potentillo albae-Quercetum (kod 91I0-1) jest najbogatszym w gatunki zbiorowiskiem leśnym. W zbiorowisku tym występują gatunki typowe dla lasów mieszanych, siedlisk łąkowych, kserotermicznych muraw, borów i okrajków. Ze względu na specyficzne warunki świetlne w zbiorowisku tym występuje bardzo bogata fauna termofilna. Ponadto siedlisko te jest ulubionym miejscem bytowania leśnych ssaków kopytnych i doskonałym żerowiskiem dla ptaków drapieżnych – orlika krzykliwego i trzmielojad.
Najciekawsze i najcenniejsze gatunki znalezione na obszarze objętym projektem odtwarzania świetlistej dąbrowy to dzwonecznik wonny, rzepik szczeciniasty (obydwa gatunki z Dyrektywy Siedliskowej) oraz bardzo rzadko występująca na Warmii i Mazurach (około 10 znanych stanowisk) stokłosa Benekena. Ponadto występują gatunki rzadki i chronione takie jak: mieczyk dachówkowaty, naparstnica zwyczajna , bukwica zwyczajna, groszek czerniejący.
