Beskidzkie nietoperze pod lupą

W beskidzkich lasach naukowcy z Wydziału Leśnego UP w Poznaniu prowadzą pionierskie badania aktywności nietoperzy w środowisku leśnym. Stosują tzw. BatCordery - automatyczne stacje samorejestrujące najnowszej generacji.
07.08.2013 | Tekst i zdjęcia Jolanta Węgiel, Wydział Leśny UP w Poznaniu

W beskidzkich lasach naukowcy z Wydziału Leśnego UP w Poznaniu prowadzą pionierskie badania aktywności nietoperzy w środowisku leśnym. Stosują tzw. BatCordery - automatyczne stacje samorejestrujące najnowszej generacji.

Wydział Leśny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na zlecenie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych realizuje tam temat badawczy pt. „Występowanie nietoperzy w lasach w zależności od wieku, struktury przestrzennej i składu gatunkowego drzewostanów”. Osiem BatCorderów od lipca tego roku wykorzystywanych jest do badania aktywności nietoperzy na obszarze siedmiu nadleśnictw RDLP Kraków: Limanowa, Krościenko, Stary Sącz, Nawojowa, Piwniczna, Gorlice i Łosie.

BatCordery można pozostawić w lesie, a następnie - za pomocą dedykowanego oprogramowania - analizować nagrane sygnały nietoperzy. Do rejestracji ich aktywności wykorzystywana jest sieć punktów monitoringowych Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu. W wybranych punktach, na drzewach wieszane są po dwa rejestratory BatCorder, jeden nisko (na wysokości ok. 3 m), a drugi wysoko, w koronie drzewa. Zdarza się, że urządzenie trzeba montować na wysokości ponad 30 m. Dlatego do badań zaangażowano wykwalifikowane osoby z odpowiednim ekwipunkiem do wchodzenia na drzewa.

BatCordery przez dwie noce rejestrują sygnały nietoperzy w jednym punkcie, potem są przenoszone na inny; nagrania są zgrywane i analizowane. Wyniki aktywności nietoperzy będą porównywane z danymi WISL dotyczącymi składu gatunkowego i struktury drzewostanów, opracowanych i udostępnionych na potrzeby tych badań przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Pierwsze nagrania zapowiadają interesujące wyniki. Są noce, w których nagrało się ponad 200 sygnałów nietoperzy. Zdecydowanie większa aktywność tych zwierząt rejestrowana jest przez urządzenie zawieszone w koronach drzew.

Wstępne wyniki badań zostaną zaprezentowane jesienią tego roku, na seminarium dla nadleśnictw, na których terenie realizowany jest temat badawczy.

 


 

Badania nietoperzy w lasach prowadzone są w Beskidach nieprzypadkowo. W południowej części naszego kraju występuje 25 gatunków nietoperzy (wszystkie dotychczas stwierdzone w Polsce). Wraz z wejściem w życie programu Natura 2000 na terenach Lasów Państwowych powstało 149 obszarów, na których przedmiotem ochrony są nietoperze. Obejmują one obszar 849,5 tys. ha. Większość z nich znajduje się na południu Polski - w górach i na pogórzu.