Jarząb brekinia wraca do polskich lasów

Ponad 1,5 tys. sadzonek jarzębu brekinii posadzono w szczecineckim Nadleśnictwie Karnieszewice. 20 października w leśnictwie Koszalin dziennikarze wspólnie z leśnikami posadzili 100 drzewek tego gatunku. Wszystko w ramach programu powrotu jarzębu do lasów realizowanego przez RDLP w Szczecinku na terenie Pomorza Środkowego.
21.10.2020 | Małgorzata Rokicka, Nadleśnictwo Karnieszewice

Ponad 1,5 tys. sadzonek jarzębu brekinii posadzono w szczecineckim Nadleśnictwie Karnieszewice. 20 października w leśnictwie Koszalin dziennikarze wspólnie z leśnikami posadzili 100 drzewek tego gatunku. Wszystko w ramach programu powrotu jarzębu do lasów realizowanego przez RDLP w Szczecinku na terenie Pomorza Środkowego.

Jarząb brekinia jest jednym z najrzadszych, bardzo osobliwych i pięknych drzew leśnych. Nazywany jest również brzękiem, jarzębiną klonową, bereką, czy na Pomorzu gruszą klonową. Należy do rodzimych gatunków śródziemnomorskiego pochodzenia.

Występuje w Europie, Azji Mniejszej, na Kaukazie i w północnej Afryce. W Polsce osiąga północno-wschodni zasięg. Najlepiej czuje się w miejscach nasłonecznionych, na żyznych siedliskach, w towarzystwie dębów, lip i grabów.

Drzewo to cenione było przez naszych przodków i wykorzystywane w medycynie ludowej, w wyrobach spożywczych, a z uwagi na swoje twarde, ciężkie, ale elastyczne drewno również w meblarstwie i stolarstwie. Niestety użyteczność tego drzewa przyczyniła się do jego zniszczenia.

W Polsce jest bardzo rzadki, umieszczony został na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia), objęty ochroną gatunkową na terenie całego kraju. Jest jednym z najmniej znanych rodzimych gatunków leśnych, a jednocześnie jedną z najcenniejszych polskich, dziko rosnących jarzębin osiągającym znaczne rozmiary pod względem wysokości (25-30 m) i grubości (ponad 1 m w obwodzie).

Rosnąc w odosobnieniu, tworzy owalną, nisko osadzoną  i silnie rozgałęzioną koronę, natomiast w zwarciu w lesie jest smukłym drzewem. W maju kwitnie białymi kwiatami  zebranymi w baldachogrona. Jesienią liście przebarwiają się na intensywnie czerwony lub malinowo - różowy kolor, a wierzchołki gałęzi obsypane są brązowymi, nakrapianymi owocami.

Pomimo wielu swoich zalet brekinia naturalnie występuje w Polsce na nielicznych stanowiskach.  Znaleźli się jednak leśnicy – praktycy, których indywidualne inicjatywy przywrócenia tego gatunku lasom znalazły finał w programach regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych. I tak w ramach programu realizowanego przez RDLP w Szczecinku na terenie Pomorza Środkowego posadzonych zostało 10 400 tych drzewek, a w  Nadleśnictwie Karnieszewice 1560.

Prowadzone przez Lasy Państwowe nasadzenia tego cennego gatunku dają mu szanse na powrót do polskich lasów.