W Nadleśnictwie Wichrowo przebudowują plantację. Wkrótce zostaną tam posadzone dęby
W Nadleśnictwie Wichrowo właśnie trwa pozyskanie drewna z plantacji drzew szybkorosnących. Pierwsze takie plantacje powstały tam w drugiej połowie lat 90. ubiegłego wieku. Ich założenie było pewnego rodzaju eksperymentem, głównym celem było przeobrażenie zdegradowanej gleby rolnej w siedlisko leśne. Teraz w miejsce plantacji będą posadzone dąb, lipa, grab oraz świerk.
Plantacyjne uprawy drzew szybkorosnących od dawna wzbudzały zainteresowanie przemysłu drzewnego, zwłaszcza celulozowo-papierniczego oraz produkującego płyty drewnopochodne. By wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom oraz rozeznać potencjał produkcyjny gruntów porolnych i wybranych gatunków drzew, leśnicy wraz z naukowcami z Instytutu Badawczego Leśnictwa, założyli eksperymentalne plantacje.
Należy podkreślić, że często głównym celem założenia plantacji było przeobrażenie zdegradowanej gleby rolnej w siedlisko leśne, przy zastosowaniu krótkiego cyklu produkcyjnego. Produkcja drewna dla przemysłu drzewnego była i jest pochodną celu hodowlanego.
W Nadleśnictwie Wichrowo wyznaczono pod tereny plantacji część gruntów porolnych przejmowanych z zasobów AWRSP w latach 1995-2006. Powierzchnie zagospodarowane w taki sposób obejmowały ponad 100 ha i stanowiły ok. 6 proc. pozyskanych w taki sposób obszarów. Plantacje były zakładane w oparciu o obowiązujące ówcześnie Zasady Hodowli Lasu.
Gatunkami głównymi na plantacjach w Nadleśnictwie Wichrowo są: topola – plantacja jednogatunkowa, modrzew europejski (sadzony razem z lipą oraz świerkiem), brzoza brodawkowata (sadzona razem z świerkiem). Materiał sadzeniowy wyhodowany był z nasion zebranych na plantacjach nasiennych.
Stały monitoring drzew tam rosnących, prowadzony przez leśników, wykazał, że na większości powierzchni i w różnym okresie wzrostu, wykazywały one uszkodzenia (czasem o niezidentyfikowanym pochodzeniu), a także zaczęły na różne sposoby obumierać.
Potwierdzały to ogólnopolskie obserwacje takich procesów. W przypadku brzozy okazało się, że uzyskiwane przyrosty masy oraz jakość techniczna nie odbiegały istotnie od parametrów drzew rosnących na uprawach leśnych sadzonych w ramach standardowej gospodarki leśnej.
Obecnie większość plantacji Nadleśnictwa Wichrowo osiąga docelowy wiek, a na niektórych zaczęła postępować zauważalna deprecjacja surowca, wynikająca ze wspomnianych uszkodzeń. Dlatego też część powierzchni plantacji została zakwalifikowana do przebudowy w obowiązującym aktualnie Planie Urządzenia Lasu (2019-2024). Koleje etapy przebudowy planuje się wykonać w kolejnych dziesięcioleciach.
Ustalono, że przebudowa będzie przeprowadzona przy zastosowaniu zrębów zupełnych. Przy czym zręby te, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie będą większe niż 4 ha.
Pozyskane drewno znajduje odbiorców wśród producentów płyt drewnopochodnych oraz papierni. Pozostałości pozrębowe są natomiast zrębkowane i sprzedawane na cele energetyczne.
W miejsce wykonanych zrębów będą sadzone gatunki lasotwórcze - przede wszystkim dąb, a także lipa, grab oraz świerk. Gatunki zostały tak dobrane, by odpowiadały warunkom glebowym i siedliskowym. Przy granicy z sąsiadującymi polami i terenami otwartymi stworzone zostaną ekotony, w których posadzone zostaną jarzębiny, głogi oraz róże. Strefy te będą ważnym miejscem bytowania wielu leśnych organizmów i zwiększą bioróżnorodność tego obszaru, a także będą miały wpływ na jego kondycję zdrowotną.
Niewątpliwym sukcesem prowadzonych plantacji jest realizacja celu podstawowego, jakim była poprawa, w krótkim cyklu produkcyjnym, warunków fizyko-chemicznych zdegradowanej gleby porolnej. Leśnicy podkreślają, że dzięki temu kolejne pokolenia lasu będą miały znacznie lepsze warunki do wzrostu.
