Lisia Kępa - nowy rezerwat w Nadleśnictwie Osusznica

Na terenie Nadleśnictwa Osusznica wspólnym staraniem Klubu Przyrodników i Lasów Państwowych powstał nowy, liczący 313,4 ha rezerwat przyrody. Chroni mozaikę ekosystemów: torfowisk wysokich i przejściowych, jezior dystroficznych oraz borów bagiennych i lasów bukowych.
26.08.2020 | Krzysztof Połczyński, Nadleśnictwo Osusznica

Na terenie Nadleśnictwa Osusznica wspólnym staraniem Klubu Przyrodników i Lasów Państwowych powstał nowy, liczący 313,4 ha rezerwat przyrody. Chroni mozaikę ekosystemów: torfowisk wysokich i przejściowych, jezior dystroficznych oraz borów bagiennych i lasów bukowych.

Pierwszy pomysł utworzenia rezerwatu pojawił się w 1997 roku, kiedy to prof. dr hab. Józef Szmeja i dr Krzysztof Gos opracowali na Uniwersytecie Gdańskim Projekt Rezerwatu Torfowiskowo-Leśnego „Uroczysko Lisia Kępa” o powierzchni ok. 80 ha. W opracowaniu wskazali  główny cel ochrony uroczyska - torfowiska kotłowe z charakterystyczną strukturą i organizacją przestrzenną roślinności w postaci kompleksu torfowiskowo-jeziornego z kolejnymi stadiami zarastania jezior dystroficznych. Zaznaczono w opracowaniu, że sugeruje się status rezerwatu, który dopuszcza możliwość wykonywania zabiegów korekcyjnych w układzie hydrologicznym oraz w drzewostanach.

Mając na uwadze cenne przyrodniczo grunty, na tym terenie leśnicy utworzyli przez kolejne lata szereg ostoi różnorodności biologicznej, wyłączając najcenniejsze elementy z użytkowania. Łącznie, od 1997 roku do 2019 roku, wyznaczono aż 30 ostoi o łącznej powierzchni prawie 134 ha.

Pomysł utworzenia rezerwatu narodził się na nowo w 2019 roku z inicjatywy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku (RDOŚ). W 2019 roku odbyły się liczne spotkania z przedstawicielami RDOŚ, na których omawiano szczegółowy przebieg granic rezerwatu, kierunki ochrony i planowane działania gospodarcze zgodne z przedmiotem ochrony rezerwatu.

W 2020 roku utworzono rezerwat przyrody „Lisia Kępa” Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 15 lipca 2020 r. o łącznej pow. 313,39 ha. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie mozaiki ekosystemów: torfowisk wysokich i przejściowych, jezior dystroficznych oraz borów bagiennych i lasów bukowych. Teren ten leży w obrębie obszarów Natura 2000: Lasy Rekowskie PLH220098 oraz Pływające Wyspy pod Rekowem PLH220022.

Najciekawszymi elementami rezerwatu są pływające wyspy pła mszarnego na Jeziorze Leniwym, zaś najcenniejszymi elementami przyrodniczymi są torfowiska przejściowe i wysokie z występującą roślinnością charakterystyczną dla tego typu środowisk. Możemy tutaj spotkać wszystkie występujące w Polsce gatunki rosiczek: okrągłolistną, długolistną oraz pośrednią. Ponadto występują tu gatunki rzadkich i chronionych roślin torfowiskowych, jak bagnica torfowa, turzyca bagienna, przygiełka biała i bażyna czarna. Do jednych z najciekawszych osobliwości faunistycznych należałoby zaliczyć najmniejszy występujący gatunek ważki w Polsce tj. iglicę małą – Nehalennia speciosa.

Planuje się wyznaczenie na terenie rezerwatu szlaku pieszego, który pozwoliłby odkryć jego piękno podczas pieszych wędrówek. Jego przebieg ma ukazać zarówno walory przyrodnicze jak i krajobrazowe tego niezwykłego obszaru. Można w nim również spotkać 140-letnie daglezje, które zostały uznane za drzewa mateczne.

Nazwa rezerwatu nie jest przypadkowa, ponieważ w latach 1904-1982 na tym obszarze funkcjonowało leśnictwo Lisia Kępa. Od 1982 roku ówczesne leśnictwo zostało podzielone na leśnictwo Bukowa Góra i Sierżno.