Funkcje lasu

(etap edukacyjny: gimnazjum)
05.06.2020

(etap edukacyjny: gimnazjum)

Plan lekcji

  1. Zapoznanie z tematem.
  2. Poznawanie plantacji.
  3. Poznawanie lasu wielofunkcyjnego.
  4. Poznawanie lasu naturalnego.
  5. Analiza wyników badań.
  6. Podsumowanie.

Przebieg lekcji

  1. Zapoznanie z tematem

Nauczyciel informuje uczniów o tym, że podczas lekcji poznają różne rodzaje lasów: plantację, las wielofunkcyjny i las naturalny. O lesie najlepiej jest uczyć się w… lesie. Nauczyciel zaprasza uczniów na wycieczkę. Opowiada, że ich zadaniem będzie porównanie plantacji, lasu wielofunkcyjnego i naturalnego. Na każdej z trzech powierzchni uczniowie, pracując w parach, wypełnią indeks potencjalnej różnorodności biologicznej, który następnie porównają.

Nauczyciel prosi, aby uczniowie dobrali się pary. Każda para otrzymuje potrzebne środki dydaktyczne i materiały pomocnicze.

  1. Poznawanie plantacji

Nauczyciel informuje uczniów o tym, że plantacje są szczególnym rodzajem upraw – uprawianymi roślinami są szybko rosnące gatunki drzew. Celem upraw jest jak najszybsze (w przeciągu 40-60 lat) uzyskanie maksymalnie dużego plonu w postaci drewna. Drewno pozyskiwane z takich plantacji przerabiane jest m.in. na papier i płyty wiórowe.

Nauczyciel prosi, aby uczniowie, pracując w parach, wypełnili karty pracy – określili indeks potencjalnej różnorodności biologicznej dla plantacji.

  1. Poznawanie lasu wielofunkcyjnego

Nauczyciel informuje uczniów o tym, że głównym celem lasu wielofunkcyjnego jest zapewnienie trwałości i ciągłości wypełniania przez niego wielofunkcyjnej roli: ekologicznej, gospodarczej i społecznej. Las wielofunkcyjny jest efektem współpracy leśników z siłami naturalnymi przyrody.

Nauczyciel prosi, aby uczniowie, pracując w parach, wypełnili karty pracy – określili indeks potencjalnej różnorodności biologicznej dla lasu wielofunkcyjnego.

  1. Poznawanie lasu naturalnego

Nauczyciel opowiada uczniom o tym, że lasy naturalne nie są w żaden sposób naruszone przez działalność człowieka. Można je obserwować między innymi w Białowieskim Parku Narodowym (część dawnej Puszczy Białowieskiej).

Nauczyciel prosi, aby uczniowie, pracując w parach, wypełnili karty pracy – określili indeks potencjalnej różnorodności biologicznej dla lasu naturalnego.

Jeżeli uczniowie nie mają możliwości zaobserwowania lasu naturalnego, nauczyciel opisuje go bardzo dokładnie. Uczniowie wypełniają kartę pracy, biorąc pod uwagę informacje uzyskane od nauczyciela.

  1. Analiza wyników badań

Nauczyciel prosi, aby uczniowie zsumowali jedynki dla każdego rodzaju lasu. Na której powierzchni są możliwości wystąpienia największej różnorodności? Uczniowie prezentują wyniki badań.

Nauczyciel zwraca uwagę na to, że poznane rodzaje lasów bardzo się różnią. Inaczej powstały, inaczej są pielęgnowane i pełnią różne funkcje. Dlatego indeksy tak bardzo się różnią między sobą.

  1. Podsumowanie

Nauczyciel wyjaśnia, że przyroda tworzy różnorodność, która zapewnia jej równowagę. Układy złożone z większej liczby elementów są stabilniejsze (odporniejsze, lepiej przystosowane, sprawniej reagujące na zmiany w środowisku). Wynika to z tego, że powstaje tam większa liczba wzajemnych oddziaływań.

Nauczyciel wyjaśnia, że na terenach leśnych kluczowe znaczenie dla utrzymania różnorodności biologicznej mają: spróchniałe drzewa i powalone pnie, starodrzewy, torfowiska oraz polany śródleśne.

Pobierz scenariusz wraz z załącznikami:

Autor scenariusza:

  • Hanna Będkowska - Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie

Cele kształcenia:

  • Wiadomości: Uczeń zna funkcje różnych typów lasów.
  • Umiejętności: Uczeń dostrzega różnice w budowie i strukturze różnych typów lasów.

Cele wychowania:

  • Postawy i przekonania: Uczeń zdaje sobie sprawę z tego, że różnorodność zapewnia równowagę w przyrodzie.

Metody nauczania:

  • metoda kierowania samodzielną pracą uczniów;
  • metoda poszukująca (pogadanka);
  • metoda podająca (opowiadanie i opis).

Formy nauczania

  • wycieczka

Czas trwania zajęć

  • 180 minut

Środki dydaktyczne:

  • Okazy żywe w środowisku naturalnym – las: plantacja, las wielofunkcyjny, las naturalny (ich opis – załącznik 2),
  • Sprzęt wycieczkowy: Przenośna apteczka,
  • Publikacje i materiały metodyczne – karta pracy (15 egz.) (załącznik 1). 

Materiały pomocnicze:

  • podkładki z klipsem (15 szt.),
  • ołówki (15 szt.),
  • temperówka,
  • gumka.