W Nadleśnictwie Myszyniec chronią wyjątkowe siedliska chrobotkowe
Do 2023 r. będzie trwał projekt na rzecz ochrony siedlisk sosnowego boru chrobotkowego w Nadleśnictwie Myszyniec. Prace ochronne w Puszczy Kurpiowskiej rozpoczęły się w 2018 r.
Sosnowe bory chrobotkowe (Cladonia - Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano - Pinetum) są unikatowe w skali europejskiej. To wyjątkowe siedlisko przyrodnicze wzbudza zainteresowanie ze względu na runo bogate w gatunki porostów z rodziny chrobotkowatych (Cladoniacea), które wykształca się na suchej i ubogiej glebie.
Na właściwie zachowanym siedlisku może występować nawet kilkadziesiąt gatunków porostów naziemnych, a ich plechy mogą w całości pokrywać dno lasu.
Niestety, jak wynika z monitoringu przyrodniczego taka postać sosnowego boru chrobotkowego z upływem czasu jest coraz rzadziej spotykana.
By zrozumieć przyczyny zaniku tego siedliska warto poznać procesy zachodzące w przyrodzie, w szczególności sukcesji ekologicznej. Podczas tego procesu gatunki o mniejszych wymaganiach ekologicznych np. chrobotki przygotowują środowisko dla gatunków o większych wymaganiach, czyli mchów oraz roślin zielnych, a następnie są przez nie wypierane.
Dawniej proces ten przebiegał wolniej, gdyż ludność zamieszkującą nieurodzajne ziemie kurpiowskie, zbierając gałęzie na opał i mchy do izolacji domów, stwarzała dogodne warunki do rozwoju runa chrobotkowego.
Obecnie, gleba w lasach jest użyźniana nie tylko związki przez uwalniane z rozkładającego się martwego drewna (części wierzchołkowych drzew, konarów, gałęzi, leżaniny), ale również przez związki azotu opadające z powietrza – tym samym procesy sukcesyjne nabierają tempa. Co przyczynia się do spadku liczby stanowisk sosnowego boru chrobotkowego.
Aby zachować siedliska sosnowego boru chrobotkowego na terenie Puszczy Kurpiowskiej, Nadleśnictwo Myszyniec prowadzi czynną ochronę jego stanowisk.
Dlatego są wykonane cięcia pielęgnacyjne, a pozostałości po nich (czuby, konary, gałęzie) oraz martwe drewno są usuwane z boru.
Wszystkie te prace są prowadzone w ramach ogólnopolskiego projektu „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe”.
Projekt w Puszczy Kurpiowskiej rozpoczął się w 2018 r., do tej pory cięcia pielęgnacyjne przeprowadzono na 290 ha (220 ha w 2018 r., 70 ha w 2019 r.). Projekt będzie kontynuowany aż do 2023 r.
Warto dodać, że z uwagi na strategię rozwoju chrobotków, które rozmnażają się przez fragmenty plech, wydeptywanie ich płatów podczas prac też może mieć pozytywny wpływ na rezultaty prowadzonej ochrony. Leśnicy, jak podkreślają, już w pierwszym roku zauważyli oczekiwane efekty działań ochronnych.
Nadleśnictwo prowadząc czynną ochronę siedliska sosnowy bór chrobotkowy wypełnia zapisy planu zadań ochronnych ustanowionego dla obszaru Natura 2000 Bory Chrobotkowe Karaska PLH140047.
Przedsięwzięcie jest finansowane ze środków Nadleśnictwa Myszyniec oraz Funduszu Europejskiego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, działania 2.4 Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna.
