Szyszkobranie w Krzywym Lesie

Na początku warto wyjaśnić, że szyszek nie zbiera się z ziemi, gdyż w tych leżących pod drzewami nie będzie nasion. Po dojrzeniu, gdy na zewnątrz panuje ciepło, szyszki otwierają się na drzewach, a lekkie, oskrzydlone nasionka rozwiewane są przez wiatr.

Chcąc otrzymać nasiona, szyszki sosnowe należy pozyskiwać z drzew w okresie zimowym, gdy są one jeszcze „zamknięte”. Prace takie wykonuje się najczęściej wchodząc na drzewa. Tego sposobu nie można zastosować w Krzywym Lesie, dlatego wykorzystany został specjalistyczny podnośnik.

Warto wiedzieć, że szyszki sosnowe dojrzewają na drzewach w drugim roku po kwitnieniu. Wtedy też można dokonywać ich zbioru, by otrzymać nasiona. Teoretycznie, zatem co dwa, trzy lata powinien mieć miejsce urodzaj. Zależy on jednak od wielu czynników. Na ilość i częstotliwość wytwarzanych nasion mają wpływ warunki pogodowe, liczba dni słonecznych, temperatura w okresie kwitnienia oraz ilość opadów. Obserwacje drzew w Krzywym Lesie, które przeprowadzili gryfińscy leśnicy od pewnego czasu wskazują na to, że nie obradzają one już szyszek, tak jak przed laty.

Pozyskując je w trakcie tego pierwszego zbioru leśnicy muszą skrzętnie wypatrywać tych, które kryją nasiona, pośród dziesiątek, z których  one już wyfrunęły.

Czy z szyszek zebranych w pierwszym etapie leśnicy z Nadleśnictwa Gryfino są zadowoleni? -  Jest ich mniej niż zakładaliśmy, a te, które udało nam się „otworzyć” w cieple, mają niewielką ilość nasion - mówi nadleśniczy Arkadiusz Paleń. - Osiągnięcie sukcesu w zbiorze tych wyjątkowych szyszek może być procesem długotrwałym. Tak, więc do zbioru powrócimy zapewne w przyszłym roku. Wszystko po to, aby w końcowym efekcie uzyskać i ilość i jakość nasion, która pozwoli na wyhodowanie idealnych sadzonek, niezbędnych do założenia jednej z zaplanowanych powierzchni zastępczych. Będzie można obserwować na niej, czy drzewka wyhodowane z nasion „krzywych drzew” powtórzą cechy swoich rodziców.

Na drugiej z zaplanowanych powierzchni dobrze znane krzywizny sosnowych pni będą otrzymywane przez celowe deformacje. Prace przygotowawcze w tym zakresie ruszyły już pełną parą.

Czy „nowy Krzywy Las” jest potrzebny? Tak. Jeśli chcemy, by ta wyjątkowa atrakcja przyrodnicza i turystyczna była wciąż obecna na mapie Polski. Krzywe sosny tworzące dzisiejszy pomnik przyrody starzeją się. To naturalny proces. W jego wyniku drzewa zaczynają już gdzieniegdzie

 zamierać. Nie powstrzymamy natury. Możemy za to dać drugie życie tej światowej sławy ciekawostce zakładając powierzchnie zastępcze.

Projekt rewitalizacji Krzywego Lasu przygotowało Nadleśnictwo Gryfino wspólnie z Gminą Gryfino. Jednym z jego elementów jest założenie dwóch 10 arowych powierzchni zastępczych dla starzejącego się drzewostanu tworzącego Krzywy Las.

To właśnie na nich będzie prowadzony projekt odtworzenia krzywizn drzew, poprzez naśladowanie sposobów, jakie wykorzystali protoplaści tworzący niegdyś ten niezwykły dziś pomnik przyrody. Drugim z planowanych sposobów będzie wysianie nasion pozyskanych z drzew Krzywego Lasu i obserwacja ewentualnych powtórzeń cech u potomstwa.

Każdego roku, zgodnie z procedurami obowiązującymi w nadleśnictwie, drzewa stanowiące pomnik przyrody są oceniane pod kątem stanu zdrowotnego. Oceniane są również ewentualne zagrożenia dla osób licznie odwiedzających teren, spowodowane przez uschnięte wierzchołki, konary boczne lub całe drzewa. Przeglądy te dokonywane są przy udziale przedstawicieli gminy Gryfino, sporządzany jest z nich protokół, zawierający uzgodnienia dotyczące postępowania z takimi drzewami, odsłaniania podrostu innych gatunków drzew i krzewów lub innych prac pielęgnacyjnych.

Rewitalizacja Krzywego Lasu jest możliwa dzięki wspólnemu zaangażowaniu Nadleśnictwa Gryfino, Gminy Gryfino oraz Fundacji PGE i Grupy PGE. Projekt wspiera również Centrum Informacyjne Lasów Państwowych.