Drewno przyszłością Polski – liderzy różnych sektorów podpisują deklarację
Polska wkracza na drogę, by stać się globalnym liderem w nowatorskim wykorzystaniu drewna, jako surowca przyszłości. 8 października 2024 r. w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym przedstawiciele nauki, przemysłu drzewnego, budownictwa i samorządów podpisali deklarację „Drewno jako Polski Materiał Przyszłości”. Dokument zakłada wspólne działania na rzecz popularyzacji drewna, jako kluczowego elementu nowoczesnej gospodarki i walki ze zmianami klimatycznymi. Drewno, które zastępuje energochłonne beton i tworzywa sztuczne, staje się symbolem zrównoważonego rozwoju i technologicznej rewolucji – materiałem, który nie tylko służy środowisku, ale także napędza innowacje w budownictwie, tekstyliach i nowoczesnym przemyśle.
Zrównoważony rozwój napędzany drewnem
Sygnatariusze zobowiązali się do zacieśnienia współpracy w celu promocji drewna, jako strategicznego surowca, stanowiącego fundament nowoczesnej gospodarki oraz kluczowego elementu działań na rzecz ochrony klimatu. Drewno, jako materiał odnawialny, odgrywa i będzie odgrywać coraz bardziej znaczącą rolę w zrównoważonej gospodarce przyszłości, stając się istotnym narzędziem transformacji ekologicznej poprzez zastępowanie surowców kopalnych i tworzyw sztucznych w coraz szerszym zakresie zastosowań technologicznych.
Deklaracja współpracy „Drewno Polskim Materiałem Przyszłości” to dokument wyrażający potrzebę i wolę odpowiedzialnych działań oraz współpracy w celu popularyzacji i zwiększenia wiedzy na temat drewna jako kluczowego materiału, który już dziś ma, a w przyszłości będzie miał coraz większe znaczenie w tak istotnym dla życia społecznego kwestiach jak:
- przeciwdziałanie zmianom klimatycznym poprzez m.in zmniejszenia śladu węglowego polskiej gospodarki, w tym wielu gałęzi przemysłu drzewnego i budownictwa
- rozwój niegospodarski i gospodarki obiegu zamkniętego
- tworzenia codziennego otoczenia oraz życia ludzi lepszym, zdrowszym i bliższym natury dzięki częstszemu stosowaniu produktów i technik opartych na surowcu drzewnym, jako ekologicznej alternatywie wobec tworzyw sztucznych i surowców pochodzenia kopalnego
- rozwijanie nowatorskich technologii w oparciu o drewno
- Czas przekształcić Polskę murowaną w Polskę drewnianą, ponieważ drewno to surowiec przyszłości i przyszłych pokoleń. Podczas gdy obecne generacje rozwijały swoją rzeczywistość, opierając się na surowcach kopalnych – takich jak węglowodory, metale, minerały i kruszywa – nadchodzące pokolenia będą stopniowo eliminować tworzywa sztuczne, beton i stal ze swojego otoczenia i gospodarki, zastępując je produktami i technologiami opartymi na drewnie. To kierunek, w którym zmierzają najbardziej innowacyjne kraje na świecie, a Polska ma realną szansę stać się jednym z liderów tej transformacji – powiedział Robert Jaśkiewicz, przedstawiciel Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie, współorganizator konferencji. Dodał również - Drewno jest surowcem wyjątkowym, ponieważ jego stosowanie przyczynia się do pochłaniania CO2 z atmosfery, a zasoby drewna są łatwo dostępne i szybko odnawialne – ich regeneracja zajmuje dziesięciolecia, a nie setki tysięcy czy miliony lat, jak w przypadku surowców kopalnych. Co więcej, powierzchnia lasów w Polsce nieustannie rośnie z dekady na dekadę. To efekt zrównoważonej gospodarki leśnej, która traktuje na równi trzy funkcje lasu: przyrodniczą, społeczną i gospodarczą.
Drewno – kluczowy element w walce ze zmianami klimatycznymi
Drewno odgrywa fundamentalną rolę w szerszym kontekście cywilizacyjnym, stanowiąc podstawę zrównoważonego rozwoju, dekarbonizacji budownictwa i gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom, oferuje coraz bardziej zaawansowane możliwości technologiczne i ekologiczne – od budownictwa po przemysł tekstylny, a nawet obronny, np. w produkcji nowoczesnych dronów. Drewno, nie tylko może zastąpić tradycyjne, energochłonne materiały, takie jak beton czy tworzywa sztuczne, ale także odgrywa kluczową rolę w walce ze zmianami klimatycznymi i redukcji emisji CO2. Jako naturalny magazyn węgla, drewno absorbuje dwutlenek węgla (CO2) podczas wzrostu drzew, a jego użycie w budownictwie i innych gałęziach przemysłu przyczynia się do ograniczania emisji gazów cieplarnianych. Zasadą jest, że im więcej drewna wykorzystujemy, sadząc jednocześnie nowe drzewa w miejsce pozyskanych, tym bardziej przyczyniamy się do spowolnienia globalnych zmian klimatycznych.
Rosnący popyt na drewno i innowacyjne technologie
W związku z tym zapotrzebowanie na produkty i technologie oparte na drewnie rośnie z każdym rokiem – coraz więcej ludzi pragnie żyć bardziej estetycznie, jednocześnie chroniąc klimat i planetę. W miarę jak drewno znajduje coraz szersze zastosowanie w nowoczesnych technologiach, rośnie także jego znaczenie dla różnych sektorów gospodarki, które potrzebują tego surowca, by sprostać rosnącym wymaganiom rynku.
XXI wiek jako „wiek drewna”
Przykłady innowacyjnych technologii opartych na drewnie, zaprezentowane podczas konferencji, jednoznacznie wskazują, że ten surowiec może odegrać kluczową rolę w przyszłości globalnej gospodarki. W kontekście redukcji emisji CO2 drewno staje się niezastąpionym rozwiązaniem, szczególnie w sektorze budownictwa, który odpowiada za 11% globalnych emisji. W Finlandii drewno już teraz stanowi ponad 30% surowca wykorzystywanego w budownictwie publicznym, a do 2025 roku ma osiągnąć 45%. Drewno charakteryzuje się wyjątkową nośnością przy jednocześnie niewielkiej masie – jest czterokrotnie lżejsze od stali czy betonu, co czyni je atrakcyjnym materiałem budowlanym. Dodatkowo nowoczesne materiały z drewna są ognioodporne i wodoodporne, a domy drewniane nie generują odpadów, ponieważ elementy rozbiórkowe można ponownie wykorzystać. Eksperci są zgodni – XXI wiek staje się „wiekiem drewna”, zastępującym dominację stali i betonu.
Drewno odgrywa niezwykle ważną rolę w gospodarce o obiegu zamkniętym, oferując innowacyjne i zrównoważone rozwiązania. Przykładem mogą być biokompozyty, które zastępują plastik w drukarkach 3D, oraz celuloza mikrofibrylowana, stanowiąca ekologiczną alternatywę dla folii i aluminium w opakowaniach spożywczych. Włókna węglowe NeoFiber® znajdują zastosowanie w tak zaawansowanych technologiach jak wirniki turbin, konstrukcje samochodów, samolotów czy sprzętu sportowego. Co więcej, drewno jest wykorzystywane do produkcji biodegradowalnych tkanin, takich jak Spinnova, które zużywają aż 99% mniej wody niż bawełna, nie wymagają chemikaliów i są w pełni recyklingowalne. Te innowacyjne rozwiązania doskonale obrazują, jak wielki potencjał kryje się w drewnie. Nic dziwnego, że nowoczesne technologie oparte na tym surowcu stają się coraz bardziej atrakcyjne dla działów badawczo-rozwojowych, architektów i projektantów, oferując przyszłościowe i ekologiczne alternatywy dla tradycyjnych materiałów.
Technologie oparte na drewnie – szanse i wyzwania dla przyszłości
Przyszłość technologii opartych na drewnie oferuje ogromne możliwości, ale stawia także przed nami poważne wyzwania. Kluczowe dla realizacji globalnych celów klimatycznych będzie odpowiedzialne zarządzanie zasobami leśnymi oraz ich zrównoważone wykorzystanie. Rosnący popyt na drewno w połączeniu z potrzebami społecznymi i przyrodniczymi stawia przed nami zadanie zapewnienia zwiększenia powierzchni lasów, poprawy ich struktury oraz optymalnego wieku drzewostanu. Wymaga to wysokiego profesjonalizmu, wiedzy i odpowiedzialności, które mogą zapewnić jedynie dobrze wykwalifikowani leśnicy z odpowiednim wsparciem naukowym. Kluczowa będzie również harmonijna współpraca tych środowisk z sektorami gospodarki, które wykorzystują drewno jako surowiec, rozwijając jednocześnie nowe technologie. Podpisanie Deklaracji w Sękocinie Starym to ważny krok w realizacji tego cywilizacyjnego wyzwania dla Polski.
Można zobaczyć transmisję konferencji.
Wersja polska:
Wersja angielska: