Złota rybka w Puszczy Kozienickiej

Prawie tysiąc niewielkich rybek różanek wpuszczono 25 października do rzeki Zagożdżonki w rezerwacie Źródło Królewskie na terenie Nadleśnictwa Kozienice. Przedsięwzięcie jest związane z projektem restytucji tego gatunku realizowanym na terenie Puszczy Kozienickiej.
25.10.2019 | Edyta Nowicka, rzecznik prasowy RDLP w Radomiu

Prawie tysiąc niewielkich rybek różanek wpuszczono 25 października do rzeki Zagożdżonki w rezerwacie Źródło Królewskie na terenie Nadleśnictwa Kozienice. Przedsięwzięcie jest związane z projektem restytucji tego gatunku realizowanym na terenie Puszczy Kozienickiej.

– Różanka jest niewielką, dorastającą do 9 centymetrów, pięknie ubarwioną, szczególnie w okresie rozrodczym, rybą. Z punktu widzenia Unii Europejskiej i naszego krajowego prawa jest cenna przyrodniczo, jest gatunkiem objętym ochroną. Są miejsca w Puszczy Kozienickiej, gdzie różanka ma się dziś bardzo dobrze, gatunek ten w rzece Zagożdżonce występował, ale wskutek zanieczyszczeń ze względu na rozwój przemysłu znikły małże, a w ślad za nimi związane z ich rozrodem różanki – powiedział dr Witold Strużyński z SGGW, który sprawował nadzór merytoryczny nad akcją.

Zagożdżonkę wybrano m.in. ze względu na naturalny układ koryta z licznymi źródliskami,  gdzie różanka i małże z powodzeniem mogą się zaaklimatyzować.

Od 2014 r. gatunek ten podlega ochronie częściowej, wcześniej był objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Akcja wpuszczenia rybek miała edukacyjny i symboliczny wymiar. Zainicjowało ją Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne, a zrealizowali naukowcy i studenci z Katedry Biologii Środowiska Wydziału Nauk o Zwierzętach i Koła Naukowego Biologów SGW przy współpracy z Fundacją Enea i Enea Wytwarzanie, Powiatową Strażą Rybacką z Kozienic i Nadleśnictwem Kozienice.

Zaproszono młodzież ze szkół podstawowych nr 1 i 3 z Kozienic oraz harcerzy z Leśnego Przystanku Historia IPN-ZHR. Obserwowali ją również turyści korzystający ze ścieżki dydaktycznej Królewskie Źródła.

Oprócz wsiedlenia rybek i związanych z ich rozwojem małży młodzież odbyła też żywą lekcję przyrody z Jackiem Taborem z Mazowiecko-Świętokrzyskiego Towarzystwa Ornitologicznego.

Stałe działania ochronne dotyczące różanki pod nadzorem naukowym dr. Witolda Strużyńskiego realizuje na terenie Puszczy Kozienickiej Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych w ramach projektu „Ochrona bioróżnorodności w mazowieckich parkach krajobrazowych”.

Projekt dotyczy ochrony czynnej raka szlachetnego i błotnego oraz różanki i strzebli błotnej, które kiedyś licznie występowały w wodach regionu. Młode osobniki są hodowane są w wylęgarni utworzonej na terenie Ośrodka Edukacyjnego Kozienickiego Parku Krajobrazowego w Augustowie.

 

Największym zagrożeniem dla różanek jest utrata miejsc inkubacji ikry, czyli małży – szczeżui oraz skójki – ponieważ są one inkubatorami i osłoną dla larw różanki. Małżom zagraża głównie człowiek, zanieczyszczając rzeki, lub niszcząc miejsca ich występowania podczas pogłębiania zbiorników czy tworzenia kąpielisk – tak o specyfice rozrodu różanek i ich powiązaniu z małżami mówi Beata Waluś, kierownik zespołu ds. Kozienickiego Parku Krajobrazowego. – Dzięki projektowi do wytypowanych zbiorników wodnych wypuszczono dotychczas dwa tysiące różanek – dodaje.

Projekt jest finansowany ze środków RPO Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020.

Wspólne działania leśników i innych instytucji i organizacji w obszarze ochrony przyrody i edukacji przyrodniczo-leśnej to wyraz społecznej odpowiedzialności Lasów Państwowych za zarządzane zasoby przyrodnicze. Puszcza Kozienicka, objęta wieloma formami ochrony przyrody to przykład obszaru, gdzie prowadzenie gospodarki leśnej, ochrona przyrody i udostępnienie tego terenu społeczeństwu jest możliwe i stwarza ciekawe możliwości współpracy i wzajemnej inspiracji do dalszych działań