Wiosna w lesie i na łąkach

Już widać pierwsze oznaki wiosny. Poza odczuwalnym ociepleniem, możemy usłyszeć odgłosy lecących żurawi. To doskonały okres by rozpocząć leśne wędrówki. Podczas spaceru warto bliżej przyjrzeć się procesom zachodzącym w świecie roślin. Nim drzewa puszczą swoje liście, wcześniej pojawią się geofity wiosenne. To głównie rośliny runa lasów liściastych żyjące bardzo krótko. Muszą zdążyć wykiełkować, zakwitnąć, dać się zapylić i wydać owoce zanim na drzewach pojawią się liście.
28.03.2023

Już widać pierwsze oznaki wiosny. Poza odczuwalnym ociepleniem, możemy usłyszeć odgłosy lecących żurawi. To doskonały okres by rozpocząć leśne wędrówki. Podczas spaceru warto bliżej przyjrzeć się procesom zachodzącym w świecie roślin. Nim drzewa puszczą swoje liście, wcześniej pojawią się geofity wiosenne. To głównie rośliny runa lasów liściastych żyjące bardzo krótko. Muszą zdążyć wykiełkować, zakwitnąć, dać się zapylić i wydać owoce zanim na drzewach pojawią się liście.

Śnieżyczka przebiśnieg jest jedną z pierwszych roślin, które zauważymy wczesną wiosną. Nie bez powodu nazywa się „przebiśnieg” – właśnie dlatego, że często przebija się przez pokrywę śnieżną.

Wyścig trwa. I choć w lasach jeszcze bardziej szaroburo niż zielono to pod nogami ujrzymy już kolorową zapowiedź nadchodzącej wiosny. 

Zdążyć przed rozwojem liści drzew

Geofity wyrastają z cebulek, stąd możliwe jest tak wczesne kwitnienie. Kwiaty są zapylane głównie przez pszczoły, a nasiona rozsiewane przez mrówki. Obumierają już wczesnym latem, gdy w żyznych lasach ze względu na rozwijające liście robi się ciemno.

Warto zwrócić uwagę podczas wiosennych, leśnych wędrówek, zanim zginą pod okapem drzewostanu. Od połowy maja zabraknie im światła i przetrwają jedynie nieliczne gatunki geofitów.

Krokusy

Pojawiają się często jeszcze w marcu, ale ich prawdziwy wysyp następuje zwykle do połowy kwietnia. Są popularną ozdobą ogródków, ale najbardziej spektakularnie wyglądają na naturalnych łąkach. Najliczniej wyrastają na tych, na których wypasane były owce. W Polsce wiele osób podróżuje wiosną na Podhale, gdzie różnobarwne krokusy pojawiają się na łąkach w olbrzymiej ilości. Robią niesamowite wrażenie!

Zawilce gajowe

Powoli pojawiają się kwitnące na biało zawilce gajowe. Najczęściej rosną w starych lasach na terenie całej Polski. Łodyżki kwiatowe są owłosione. Na nich pojawiają się białe kwiatki o sześciu płatkach. Płatki te na końcach stają się różowawe. Kwiaty zamykają się i zwisają o zmroku. Są zapylane przez owady. Co ważne, są trujące.

Przylaszczki

Przylaszczki upodobały sobie głównie lasy liściaste. Mają niebiesko-fioletowe trójdzielne kwiatki. Jedna roślina kwitnie ok. 3 tygodni, ale pojedynczy kwiat więdnie już po 8 dniach. Przylaszczki potrafią żyć 100 lat i także są roślinami trującymi z rodziny jaskrowatych.

Kaczeńce

Nad wodami złoci się knieć wodna popularnie zwana kaczeńcem. W Polsce najłatwiej je spotkać na podmokłych łąkach i przy podmokłych rowach przydrożnych. Rosną w kępach, które składają się z licznych nerkowatych liści oraz żółtych, błyszczących kwiatów. Kaczeńce potrafią pojawić się na łąkach już w marcu. Skutecznie przyciągają owady i są roślinami miododajnymi. To także jest roślina trująca. Suszona traci swoje trujące właściwości.

Modrzewiowe pąki

Jedną z pierwszych oznak wiosny są pąki na modrzewiach. Modrzewie, choć należą do rodziny sosnowatych, gubią igły na zimę. Młode pędy modrzewi są żółto-brązowe albo malinowe i mają woskowy nalot. Wczesną wiosną na pędach pojawiają się miękkie żywo zielone igiełki, które początkowo przylegają do siebie, a później koliście się otwierają i wydłużają.

Powrót z ciepłych krajów

Nic tak nie zapowiada nadchodzącej wiosny, jak ćwierkające nad ranem ptaki. Te najbardziej rozśpiewane słychać już od marca, a z każdym kolejnym tygodniem będzie ich przybywać. Aktywne o tej porze roku są też dzięcioły. Natomiast pod koniec marca zaobserwować będzie można powracające z Afryki bociany oraz żurawie, które rozpoczęły swoją powrotną drogę na początku lutego. Ich podróż do Polski trwa kilka tygodni, zazwyczaj około sześciu lub ośmiu. Co ciekawe, powrót do kraju zajmuje im mniej czasu, niż odlot na zimowanie. Powracają w licznych kluczach, tworząc prawdziwy spektakl dla bacznego obserwatora.

Zapraszamy do obejrzenia odcinka Obliczy lasów:

I do poznania 10 faktów o wiośnie: