Stateczny łoś rozpoczyna gody

W ostatnim miesiącu lata, gdy drzewa zaczynają się pięknie przebarwiać i gubić liście, swój okres godowy rozpoczyna łoś – największy gatunek pośród jeleniowatych.
11.09.2018 | Łukasz Auguścik, Nadleśnictwo Kudypy

W ostatnim miesiącu lata, gdy drzewa zaczynają się pięknie przebarwiać i gubić liście, swój okres godowy rozpoczyna łoś – największy gatunek pośród jeleniowatych.

Gody tych dużych ssaków, rozpoczynające się na początku września, mogą przeciągnąć się do października. Podczas rui, w przeciwieństwie do jeleni, samce łosia nie gromadzą haremu. Samica, która osiągnęła dojrzałość płciową, wraz z początkiem rui płaczliwym głosem nawołuje samca.

Byki odzywające się na ogół jedynie w okresie godowym, wydają głos określany w gwarze myśliwskiej jako stękanie, które nie brzmi tak intrygująco i koncertowo jak w czasie rykowiska u jeleni.

Jednak podobnie jak u jeleni, samce w okresie rui są na tyle pochłonięte poszukiwaniem partnerki, że nie pobierają w tym czasie pokarmu. Przez to ich masa w okresie bukowiska może spaść o ok. 20 proc.

Byki konkurujące o względy klępy, na początku konfrontacji, prężą się i prezentują potęgę swego ciała, poroża, głosu a nawet uzębienia. Bardzo często już na tym etapie dochodzi do zakończenia konkurów.

Jeżeli jednak żaden z rywali nie chce odpuścić, dochodzi do walki, jednak mniej widowiskowej niż u jeleni. Ustawione naprzeciwko siebie byki z rozpędem uderzają się głowami i przepychają się na polu bitwy. Potyczkę wygrywa byk, który przepchnie dalej swojego rywala. Przegrany szybko ucieka, aby nie narazić się zwycięzcy i nie dostać od niego dotkliwych ciosów.

Często jednak wygranie pojedynku nie wystarczy, żeby móc przekazać swoje geny klępie. Jeżeli towarzyszą jej młode z poprzedniego roku, byk musi je najpierw zaakceptować, żeby samica dopuściła go do kopulacji. Po około 34 tygodniach ciąży, na przełomie maja i czerwca, na świat przychodzą łoszaki – młode łosie.

Łoś euroazjatycki (Alces alces), bo tak brzmi jego aktualnie obowiązująca pełna nazwa, to zwierzę związane głównie z podmokłymi leśnymi lub zakrzaczonymi terenami, torfowiskami i mokradłami, ale wraz z nadejściem zimy przenosi się na suchsze tereny wyżej położonych lasów iglastych.

Warto wiedzieć, że łoś jako największy przedstawiciel swej rodziny, jest również jednym największych ssaków lądowych Europy. Samiec może osiągać wagę nawet ponad 700 kg, a samica ok. 400 kg.

Od wiosny do rozpoczęcia okresu godowego starsze byki prowadzą samotny tryb życia, zaś zimę przeżywają w małych stadach. Z kolei samice żyją w stadach z potomstwem. Natomiast w czasie rozrodu łosie bytują w małych rodzinnych grupach.

Polska populacja tego gatunku, choć po II wojnie światowej była bardzo niewielka, obecnie jest szacowana na kilkanaście tysięcy łosi. Coraz częściej można spotkać te mało płochliwe zwierzęta, tym samym istnieje większa szansa na zaobserwowanie bukowiska.

Niestety, do spotkań z łosiami dochodzi nie tylko podczas spacerowania po lesie. Corocznie dochodzi do wielu wypadków samochodowych z udziałem łosi, które, niejednokrotnie dla obu stron, kończą się tragicznie.