Pastelowa ozdoba pól i łąk
Jasieniec piaskowy to roślina z rodziny dzwonkowatych, która obejmuje około 20 gatunków. Zwykle rośnie w miejscach suchych i piaszczystych, stąd też jego nazwa.
Wysokość rośliny może wynosić do 30 cm (wyjątek stanowią niektóre gatunki, które dorastają do 50 cm). Posiada wzniesioną, owłosioną na dole, łodygę. Drobne, zebrane w rozetkę ciemnozielone liście, umiejscowione są jedynie w dolnym odcinku pędów. Ziele jasieńca piaskowego zawiera alkaloidy, czyli związki przede wszystkim pochodzenia roślinnego zawierające azot.
Jak czytamy w pracy Anny Trojanowskiej „Tradycyjne ziołolecznictwo białoruskie w pracy Michała Federowskiego ‘Lud białoruski na Rusi Litewskiej…’” okadzanie było jednym z najstarszych sposobów oczyszczania przestrzeni i odpędzania złych mocy. Oprócz aromatycznych ziół do tego celu wykorzystywano rośliny obdarzone kolcami, popularnie nazywane ostami. Okadzanie było także często wykonywanym zabiegiem leczniczym. Stosowano do tego wiele różnych gatunków roślin, a niektóre z nich – dla wzmocnienia siły działania – święcono. Okadzaniem leczono „przestrach" i „nocnicę" u dzieci oraz „uroki" u dzieci i zwierząt domowych.
Cechą charakterystyczną jasieńca są jego jasnoniebieskie, czasem białe kwiaty, zebrane w małe, kuliste kwiatostany. Jego kwiaty są licznie odwiedzane przez pszczoły miodne. Wydajność miodowa jasieńca wynosi około 160 kg na 1 ha. Kwitnie od czerwca do września.
Zgodnie z zestawieniem roślin leczniczych stosowanych zewnętrznie w białoruskim lecznictwie ludowym, które możemy odnaleźć w książce Michała Federowskiego „Lud białoruski na Rusi Litewskiej...”, suszony jasieniec piaskowy wykorzystywany był do okadzania i kąpieli niespokojnych dzieci. Według Federowskiego dym z roślin mógł działać w dwojaki sposób. Mógł usuwać zgromadzone wokół chorego złe moce, które były przyczyną dolegliwości, albo oddziaływać na niego uspokajająco i kojąco.
Choć dzisiaj wiadomo, że jasieniec piaskowy nie posiada żadnych właściwości zdrowotnych, to nie można mu odmówić uroku. Ta delikatna, pastelowa roślina z pewnością upiększy nasze ogrody.
Jasieniec rośnie najlepiej w słonecznym miejscu na piaszczystej i przepuszczalnej glebie o odczynie lekko zasadowym. Nie ma specjalnych wymagań, w związku z czym dobrze rozwija się również na gruntach ubogich w składniki pokarmowe. Ponadto preferuje niewielką wilgotność oraz niską zawartość wapnia w podłożu.
Optymalnym sposobem rozmnażania jest wysiew nasion wprost do gruntu lub też podział starszych okazów, rozrastających się na skutek podziemnych rozłogów. Roślina jest całkowicie mrozoodporna, dlatego nie wymaga okrycia na chłodniejszy czas.
Jasieniec polecany jest do uprawy jako roślina pierwszoplanowa, zdobiąca rabaty kwiatowe. Co więcej, nadaje się także do sadzenia w ogrodzie skalnym czy też do wykorzystania jako dekoracja skarp. Często bywa sadzony na wrzosowiskach lub też stosowany jako kwiat cięty do wazonu z uwagi na długotrwałe utrzymywanie świeżości.
