Odkrywają tajemnice jenieckiego obozu

Na terenie obozu jenieckiego STALAG LUFT III, znajdującego się w Nadleśnictwie Żagań (RDLP w Zielonej Górze), trwają warsztaty archeologiczne.
20.09.2016 | Jarosław Karwański, Nadleśnictwo Żagań

Na terenie obozu jenieckiego STALAG LUFT III, znajdującego się w Nadleśnictwie Żagań (RDLP w Zielonej Górze), trwają warsztaty archeologiczne.

Tegoroczny etap prac rozpoczął się już w lipcu. Wtedy to pracownicy Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu wraz z członkami Stowarzyszenia Lubuska Grupa Eksploracyjna „Nadodrze" rozpoczęli prace poszukiwawcze. Była to kontynuacja ubiegłorocznego projektu „Lubuska sieć współpracy na rzecz ochrony zabytków". Poszukiwania prowadzono przy użyciu wykrywaczy metali oraz georadaru.

Członkowie ekipy chcieli dokładnie określić przebieg tuneli ucieczkowych. Urządzenie wykazało, że na głębokości 6 metrów istnieją anomalia. To, według ekipy, potwierdza istnienie podkopów. Wynik badań pozwolił również zweryfikować informacje zawarte na szkicu jednego z więźniów.

Na terenie obozu odnaleziono również przedmioty z okresu II wojny światowej, m.in. łuski, monety, elementy ekwipunku żołnierskiego, przedmioty sztuki obozowej (guzik z wygrawerowanym numerem jenieckim) oraz nieśmiertelniki obozowe jeńców. Znaleziska zostały skrzętnie zaewidencjonowane, łącznie z określeniem miejsc znalezienia (podano współrzędne GPS). Przedmioty te zasilą zbiory Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu.

Obecnie teren dawnego obozu znajduje się na obszarze zarządzanym przez Nadleśnictwo Żagań, które to udostępniło teren prowadzącym badania. Ponadto lasy na terenie dawnego obozu jenieckiego zostały przez Nadleśnictwo Żagań wyznaczone jako lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej. Mapy takich obszarów można znaleźć na Regionalnym System Udostępniania Informacji o Lasach oraz Stanie ich Ochrony dla RDLP w Zielonej Górze pod linkiem: http://rdlpzg.gis-net.pl/

Ten porośnięty lasem obszar, okresie wojny stanowił w teren obozu jenieckiego Stalag Luft III (Kriegsgefangenen Stammlager der Luftwaffe 3 Sagan).

Więcej informacji na stronie muzeum w Żaganiu.

Lagier powstał w 1942 r. w sąsiedztwie istniejącego już wcześniej obozu Stalag VIII C. Przeznaczony był dla lotników, pilotów i członków załóg samolotów sił alianckich. Na przełomie 1944 i 1945 r. w obozie przebywało ponad 10 tys. jeńców, w tym niemal 100 polskich lotników.
To właśnie w żagańskim obozie jeńcy przeprowadzili tzw. wielką ucieczkę. W nocy z 24 na 25 marca 1944 r. 80 więźniów przedostało się do wydrążonego tunelu HARRY (miał on długość 111 m). Obóz opuściło 76 jeńców, cztery ostatnie osoby zostały zatrzymane przez wartowników.
Podczas akcji poszukiwawczej Niemcy złapali 73 osoby. Na osobisty rozkaz Hitlera 50 schwytanych uciekinierów zostało zamordowanych. Tylko trzem jeńcom udało się dotrzeć do Wielkiej Brytanii.