Nowy rezerwat w lasach lubelskiej dyrekcji

Na terenie Nadleśnictwa Chotyłów powołano do życia rezerwat przyrody Sugry im. Janusza Szostakiewicza. Główny cel ochrony tego miejsca to zachowanie boru chrobotkowego Cladonio-Pinetum z bardzo rzadkimi gatunkami porostów.
03.09.2021 | Paweł Kurzyna, RDLP w Lublinie

Na terenie Nadleśnictwa Chotyłów powołano do życia rezerwat przyrody Sugry im. Janusza Szostakiewicza. Główny cel ochrony tego miejsca to zachowanie boru chrobotkowego Cladonio-Pinetum z bardzo rzadkimi gatunkami porostów.

Zarządzenie w tej sprawie zostało podpisane przez dr. inż. Arkadiusza Iwaniuka, dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie. „Z uwagi na unikatowe warunki siedliskowe terenu oraz bogactwo porostów i mchów obiekt w pełni spełnia definicję rezerwatu przyrody podaną w art.13 ust. I ustawy o ochronie przyrody” – czytamy w dokumencie.

Pierwsze pomysły dotyczące powstania rezerwatu przyrody „Sugry” pojawiły się pod koniec lat 90. minionego stulecia. Zapis o projektowanym rezerwacie znalazł się nawet w dokumentach urządzeniowych Nadleśnictwa Chotyłów na lata 2004-2013, ale dopiero w tym roku udało się uregulować kwestie związane z ustanowieniem nowej formy ochrony przyrody na tym terenie.

Do tej pory w granicach zarządzanych przez chotyłowskich leśników znajdowały się trzy rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 116 ha – „Dobryń”, „Czapli Stóg” oraz „Szwajcaria Podlaska”. Zajmujące powierzchnię nieco ponad 44 ha „Sugry” będą więc czwartym z kolei rezerwatem przyrody w tym nadleśnictwie i drugim rezerwatem w Polsce unikatowym pod względem zachowania klasycznie wykształconego boru chrobotkowego z rzadką i unikalną florą porostów, zaraz po rezerwacie „Bór Chrobotkowy” znajdującym się w Borach Tucholskich.
Teren rezerwatu jest położony w całości w obrębie Leśnictwa Zabłocie. To przykład krajobrazów typowych dla tej części doliny Bugu. Na pewno będzie to cenny obiekt ochrony przyrody ze względu na charakter występującej tam roślinności  – tłumaczy Piotr Musiał, nadleśniczy Nadleśnictwa Chotyłów.

Rezerwat przyrody „Sugry” im. Janusza Szostakiewicza leży w granicach Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz Transgranicznego Rezerwatu Biosfery Polesie Zachodnie. Ponadto teren ten podlega ochronie w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w postaci obszaru Dolina Środkowego Bugu PLB060003.

W latach 2014-2016 prowadzone były na tym obszarze gruntowne badania fitosocjologiczne przez prof. Danutę Urban oraz dr Hannę Wójciak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Badania naukowe wykazały dużą różnorodność cennych gatunków porostów, zarówno naziemnych jak i nadrzewnych. Stwierdzono występowanie niemal 70 gatunków tego typu organizmów. Kilka z nich jest objętych w naszym kraju ochroną gatunkową ścisłą, w tym włostka, będąca przedstawicielem rodzaju Bryoria, jeszcze do niedawna uznawana w Polsce za gatunek wymarły.

Powstanie nowego rezerwatu na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie to efekt wspólnych starań Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie, Nadleśnictwa Chotyłów, Urzędu Gminy w Kodniu oraz pracowników badawczych z lubelskiego Uniwersytetu Przyrodniczego. Podczas wielu spotkań z RDOŚ omawiano szczegółowy przebieg granic rezerwatu, kierunki ochrony i planowane działania gospodarcze zgodne z przedmiotem ochrony tego miejsca. Konsultacje oraz uzgodnienia między zainteresowanymi stronami zakończyły się sukcesem, dlatego możliwa była finalizacja kwestii związanych z utworzeniem rezerwatu „Sugry”.

Co oznacza utworzenie tej formy ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Chotyłów? – Nie będziemy wykonywać na tym terenie planowych zadań gospodarczych, skupimy się przede wszystkim na utrzymaniu celu ochrony w zadowalającej kondycji  – wyjaśnia nadleśniczy Musiał. –Jako, że wydzielenia, które weszły w  skład rezerwatu przyrody nie miały zaplanowanych żadnych zadań gospodarczych w obowiązującym planie urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Chotyłów, nie można tu mówić o zmianach w kontekście realizacji założeń gospodarki leśnej. Będziemy obserwować stan zachowania celu ochrony i w razie konieczności podejmować działania ochronne – dodaje.

Zadowolenia z ustanowienia nowego rezerwatu przyrody na terenie lubelskiej dyrekcji nie kryje również dyrektor Zygmunt Byra. –Największym walorem związanym z powstaniem nowej formy ochrony przyrody w Nadleśnictwie Chotyłów jest możliwość zachowania unikatowej bioróżnorodności jaka występuje na tym obszarze. Utworzenie rezerwatu pozwoli także na obserwację zmian jakie będą zachodzić na przestrzeni lat, a jego teren będzie mógł być wykorzystywany jako doskonały obiekt do badań naukowych.

Więcej informacji o nowym rezerwacie na stronie internetowej RDOŚ w Lublinie

Nazwa nowoutworzonego rezerwatu pochodzi od nazwy nieistniejącej już miejscowości. Osada o nazwie Suhre lub Suchry powstała na początku XIX wieku jako osada młynna. W tamtym czasie na Bugu było dużo młynów pływających. Stanowiła ona własność prywatną. Liczyła wtedy trzy domy i 21 mieszkańców. Przed II wojną światową we wsi było już 13 domów. Po latach, w tym miejscu pozostała tylko jedna chałupa z zapadłym dachem, bez okien oraz wyłączona z użytkowania betonowa studnia.

Rezerwat będzie nosił imię Janusza Szostakiewicza, głównego inicjatora jego utworzenia. Janusz Szostakiewicz był z wykształcenia leśnikiem i orędownikiem ochrony przyrody. Przez 35 lat związany zawodowo z resortem środowiska. Inicjator powołania wielu form ochrony przyrody na terenie północnej Lubelszczyzny, w tym Parku Krajobrazowego Podlaski Przełom Bugu, wielu rezerwatów i pomników przyrody. Jeden z pomysłodawców powstania Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie".