Nekropolia w Hucie Starej odzyska dawny blask
Cmentarz w Hucie Starej to kolejna nekropolia położona wśród lasów Nadleśnictwa Narol na Roztoczu Południowym, która przechodzi właśnie renowację.
- Tym razem naszym założeniem było również wykształcenie nowych mistrzów kamieniarstwa, którzy mogliby w przyszłości kontynuować zaczęte przed laty nasze dzieło - mówi Szymon Modrzejewski, szef Stowarzyszenia „Magurycz", dla którego jest to kolejny obóz poświęcony ratowaniu zabytków kamiennej sztuki nagrobnej. - Uczymy na najprawdziwszych nagrobkach, które wymagają renowacji, wedle zasady: ćwiczenie czyni mistrza. Nauka obejmuje podstawowe techniki remontowe i konserwatorskie niezbędne do samodzielnego zajmowania się kamiennymi zabytkami - dodaje.
Według Szymona Modrzejewskiego cmentarz w Hucie Starej jest jednym z najpiękniejszych na Roztoczu. - Teraz wołający o ręce do nauki i pracy. Mamy tutaj luksusowe warunki; miejsce na namiot wokół cmentarza, sprzętu, materiałów i jedzenia pod dostatkiem. Poza tym możemy liczyć na przychylność i pomoc Lasów Państwowych, Gminy Narol i mieszkańców.
Renowację cmentarza rozpoczęto w sierpniu ubiegłego roku z inicjatywy Fundacji „Światłoczułość" z Lubaczowa, a prace wykonują wolontariusze z wcześniej wspomnianego Stowarzyszenia „Magurycz", dla którego jest to już 77. obóz letni poświęcony ratowaniu zabytków kamiennej sztuki nagrobnej. Tym razem prace dotuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Większość nagrobków na cmentarzu greckokatolickim w Hucie Starej pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Niegdyś była to osada o rzemieślniczych korzeniach. W XVII wieku działał tu huta szkła należąca do Brusna Starego. Później osada usamodzielniła się i nabrała rolniczego charakteru. W latach 1717-1718, z inicjatywy Adama Mikołaja Sieniawskiego, hetmana wielkiego koronnego, powstała nowa manufaktura szkła kryształowego wykonująca luksusowe i bardzo cenione puchary wiwatowe, naczynia stołowe i żyrandole.
Jedną z nielicznych pozostałości po dawnej osadzie jest cmentarz położony we wschodniej części wsi, na stoku wyniesienia opadającego ku rozległej dolinie. - Sam cmentarz znajduje się w zasobach gruntów w zarządzie Lasów Państwowych, ale jest wyłączony z użytkowania - zaznacza Robert Stankiewicz, nadleśniczy Nadleśnictwa Narol. - Po renowacji będzie stanowił sporą atrakcję przebiegającego nieopodal szlaku turystycznego, na którym już zauważamy coraz większy ruch.
W pobliżu znajduje się miejsce po dawnej cerkwi greckokatolickiej zbudowanej w 1928 r., a zniszczonej po wojnie. Obecna wieś to zaledwie kilka domów i pozostałości po PGR.
