Międzynarodowy Dzień Rysia

Ten największy europejski dziki kot ma dzisiaj swoje święto. Ryś eurozajatycki (Lynx lynx) od prawie 30 lat jest w Polsce objęty ochroną, a od 2017 roku 11 czerwca obchodzi swoje święto.
11.06.2024

Ten największy europejski dziki kot ma dzisiaj swoje święto. Ryś eurozajatycki (Lynx lynx) od prawie 30 lat jest w Polsce objęty ochroną, a od 2017 roku 11 czerwca obchodzi swoje święto.

Ryś to jeden z największych polskich drapieżników i jeden z dwóch, obok żbika, dzikich gatunków kotów występujących w Polsce. W Polsce mamy dwie populacje rysia- nizinną w Polsce północno - wschodniej oraz karpacką na południowym wschodzie naszego kraju. W tych dwóch rejonach mamy stałą populację, natomiast pojedyncze osobniki spotkamy na terenie całego kraju. Spotkania z nim ciągle należą do rzadkości, ponieważ ryś jest szalenie skryty i niezwykle czujny.

Leśnicy czynnie uczestniczą w działaniach mających na celu zwiększenia populacji rysia w Polsce.

W 2023 roku rozpoczął się międzynarodowy projekt "Rozszerzanie zasięgu populacji rysia w północnej Polsce", realizowany w ramach europejskiego programu LIFE przez 3 kraje: Polskę, Litwę i Niemcy. W Polsce realizatorami projektu są: Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze, Nadleśnictwo Spychowo oraz Fundacja WWF Polska.  

Celem projektu jest wzmocnienie dwóch lokalnych populacji rysia euroazjatyckiego w północnej Polsce, co pozytywnie wpłynie na rozszerzenia zasięgu gatunku, zwiększenie zmienności genetycznej oraz umożliwi rozprzestrzenienie się populacji na inne obszary w Europie Środkowej i Zachodniej. W ramach projektu, który potrwa do końca 2028 roku, w Nadleśnictwie Spychowo zostanie utworzony ośrodek rehabilitacji rysia. Prace  związane z jego utworzeniem już się rozpoczęły. Planowane jest, w czasie trwania projektu, wypuszczenie ok 60 rysi na wolność. Realizując projekt leśnicy będą współpracować m.in. z Niemcami, Austrią, Łotwą i Estonią, skąd będą sprowadzane rysie urodzone w niewoli, by zasilić genetycznie populację rysia w Polsce.

O rysiach przeczytacie w Echach Leśnych

Rysie są drapieżnikami z rodziny kotowatych, osiągają od 70 do 130 cm długości ciała. Średnia waga wynosi ok. 15 kg u samic oraz ok. 35 kg u samców. Rysie na wolności żyją do 17 lat.

Podczas chodzenia rysie chowają pazury i stąpają na palcach, a nie na całej stopie. W ciągu jednego dnia mogę przewędrować nawet ponad 20 km. By zaspokoić głód potrzebują dziennie zjadać ok 3 kg mięsa.  Polują głównie nocą, a upolowaną zwierzynę starannie ukrywają w wykrotach albo przykrywają ściółką leśną lub śniegiem. Do tak zamaskowanego pożywienia ryś może wracać nawet przez kilka dni.

Rysie łączą się w parę tylko na czas rui, która trwa od końca stycznia do marca. Po jej zakończeniu samiec pozostawia samicę i to na niej spoczywa obowiązek wychowania młodych. Młode rysie przychodzą na świat po 10-tygodniowej ciąży. Samica rysia na miejsce porodu wybiera zaciszne miejsca jak rozpadliny skalne, wykroty, wypróchniałe pnie lub gęste młodniki. Samica najpierw karmi młode swoim mlekiem, potem zaczyna im przynosić stały pokarm, aż w końcu, jak maluchy podrosną, prowadzi je do upolowanej zwierzyny.

Potomstwem (rodzą się zwykle 2-3 osobniki) opiekuje się tylko samica. Nawet połowa młodych rysi ginie  jeszcze przed usamodzielnieniem się. Rysie świetnie się czują w dużych kompleksach leśnych, ale nie gardzą też bliskością osad ludzkich, ponieważ blisko pól uprawnych łatwiej o podstawową zdobycz rysia - sarnę. Ryś jest u nas bardzo rzadko występującym gatunkiem. Ginie często we wnykach zastawianych przez kłusowników na sarny i jelenie. Wpada też pod koła samochodów i pociągów.

rys.jpg