List prof. dr. hab. Tomasza Zawiły-Niedźwieckiego

Odpowiedź prof. dr. hab.Tomasza Zawiły-Niedźwieckiego, przewodniczącego Komitetu Nauk Leśnych i Technologii Drewna PAN oraz zastępcy dyrektora generalnego Lasów Państwowych, na apel rektorów wyższych uczelni dotyczący Puszczy Białowieskiej.
14.07.2017

Odpowiedź prof. dr. hab.Tomasza Zawiły-Niedźwieckiego, przewodniczącego Komitetu Nauk Leśnych i Technologii Drewna PAN oraz zastępcy dyrektora generalnego Lasów Państwowych, na apel rektorów wyższych uczelni dotyczący Puszczy Białowieskiej.

Warszawa, 14. 07. 2017 r.

 

Szanowni Panowie

Prof. Wojciech Nowak – Rektor UJ
Prof. Marcin Pałys – Rektor UW
Prof. Jan Szmidt – Rektor PW
Prof. Jerzy Duszyński – Prezes PAN

postanowiłem napisać ten list w reakcji na Panów apel dotyczący Puszczy Białowieskiej.
Uważam, że tak należy uczynić w sytuacji, gdy nie zgadzam się z treścią innego listu czy dokumentu, w sprawie która jest mi szczególnie bliska. Milczenie oznaczałoby, że zgadzam się z tym, co jest napisane w wystąpieniu Szanownych Panów Profesorów.

Panów apel, moim zdaniem, powiela informacje z artykułów prasowych, bez sprawdzenia użytych tam stwierdzeń. Zważywszy pozycję Panów Profesorów apel ma istotny wpływ na kształtowanie opinii publicznej. Jestem zaniepokojony, gdyż żaden z Panów nie miał wątpliwości, co do treści apelu i użytych argumentów, a także w moim odczuciu nie sprawdził stanu wiedzy, czy choćby wysłuchał innych opinii. Jest to dla mnie tym bardziej zastanawiające, że stoicie Panowie na czele instytucji, które prowadzą badania naukowe (także na terenie Puszczy Białowieskiej). I jak przystało na ludzi nauki, powinni Panowie weryfikować „fakty medialne”, szczególnie w przypadku publicznego zabierania głosu odnośnie do spraw, które nie są przedmiotem Panów zainteresowań badawczych.

Ostatnio różne środowiska naukowe i artystyczne wypowiadają się na temat Puszczy w sposób zdecydowany, nie mając nawet podstawowej wiedzy o dynamice ekosystemów i o zjawiskach, które w nich zachodzą. Nawet Academia (magazyn PAN) zamieściła, bez żadnego komentarza, pełen przekłamań wywiad na jej temat. Grupa 33 dziekanów i prodziekanów wydziałów biologicznych, artyści, intelektualiści…. A teraz Panowie Rektorzy i Pan Prezes PAN.

List prof. dr. hab. Tomasza Zawiły-Niedźwieckiego 

Sygnowanie przez Panów apelu zawęża pole dyskusji i nie ułatwia zaistnienia poważnej debaty opartej o wyniki badań naukowych. Czy radykalizm stwierdzeń znajduje potwierdzenie w badaniach naukowych? Mam nadzieję, że zagadnienia ochrony przyrody nie stają się pretekstem do walki politycznej.
Aż ciśnie mi się na usta pytanie: kiedy byli Panowie ostatni raz w Puszczy Białowieskiej? Jakie wyniki badań spowodowały tak zdecydowane stwierdzenie?
Odnoszę wrażenie, że głos naukowców zaangażowanych w badania Puszczy nie może się przebić do mediów. Sensacja wygrywa z pracą organiczną… Nic media nie piszą o opinii uczonych (w tym członka PAN), którzy już w 2013 roku w swoim apelu do ówczesnych władz, przewidzieli dramat zamierania lasów białowieskich wskutek błędnych decyzji Głównego Konserwatora Przyrody. Niestety ten scenariusz się na naszych oczach realizuje.
Publikatory milczą o opinii pracowników Instytutu Dendrologii PAN (czy Pan Prezes PAN przed podpisaniem apelu zapoznał się z opiniami macierzystych jednostek naukowych? Wszak Jego zakres kompetencji badawczych jest odległy od materii, w której się wypowiada), milczą o liście 46 przedstawicieli środowiska nauk przyrodniczych i leśnych (w tym członków PAN), o opinii niezależnych ekspertów z uniwersytetów w Getyndze i Nowym Brunszwiku, Polskiego Towarzystwa Leśnego, Zakładu Lasów Naturalnych, Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, czy choćby współtwórcy Greenpeace Canada i działacza Greenpeace International.
Środowisko przyrodników dawno zostało podzielone. Wyniki niektórych badań, często fragmentaryczne, są wykorzystywane do poparcia głoszonych poglądów. Ponieważ bywają one krańcowo różne, więc prowadzi to do, trwającego już długo, konfliktu lub co najmniej rozbieżności zdań – na razie z brakiem szansy na porozumienie, szczególnie wobec wypowiedzi ludzi utytułowanych, choć laików w zakresie ochrony przyrody. A spór dotyczy tylko tego: czy stosować czynną, czy bierną ochronę przyrody i jaki jest cel ochrony Puszczy Białowieskiej? Spór ten powinien być rozstrzygany poprzez wiedzę i całościowe postrzeganie ekosystemów.

Szanowni Panowie Profesorowie,

Jeżeli już wkroczyli Panowie (reprezentujący odległe od tematyki sporu dziedziny naukowe: nauki medyczne, nauki chemiczne, nauki techniczne, biochemię) na ścieżkę opiniotwórczą, pozwólcie się zaprosić do Puszczy, zobaczcie o czym piszecie, poznajcie opinie naukowców zajmujących się ekosystemami leśnymi i ich dynamiką, a nie opierajcie się jedynie na doniesieniach prasowych.
Zapraszam Panów, w dowolnie wybranym terminie, do poznania tego wspaniałego obiektu przyrodniczego. Z radością będę Panów przewodnikiem.


Prof. dr hab. Tomasz Zawiła-Niedźwiecki
Przewodniczący Komitetu Nauk Leśnych i Technologii Drewna PAN
Zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych