Lasy bronią się przed skutkami zmian klimatu

Zmiany klimatu dotyczą coraz większych obszarów naszego globu. Bywają one dotkliwe nie tylko dla mieszkańców miast, ale powodują też duże straty np. na terenach leśnych. Co możemy robić, żeby im przeciwdziałać?
09.12.2015 | Anna Krasoń, CKPŚ

Zmiany klimatu dotyczą coraz większych obszarów naszego globu. Bywają one dotkliwe nie tylko dla mieszkańców miast, ale powodują też duże straty np. na terenach leśnych. Co możemy robić, żeby im przeciwdziałać?

Anomalie pogodowe i gwałtowne zjawiska takie jak powodzie lub susze, będące efektem zachodzących zmian klimatu, coraz częściej dotykają również Polskę. Nad ich skutkami oraz możliwościami adaptacji dyskutują właśnie przedstawiciele większości państw świata na zorganizowanej w Paryżu 21. konferencji w sprawie klimatu (Paris 2015/COP21). Także polscy leśnicy aktywnie reagują na obserwowaną sytuację poprzez realizację projektów adaptacyjnych. W te strategiczne działania wpisuje się m.in. kontynuacja projektu małej retencji na terenach nizinnych.

Po raz drugi Lasy Państwowe ubiegają się o jego dofinansowanie ze środków unijnych, tym razem na lata 2014-2020. Najważniejszym założeniem przedsięwzięcia będzie zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych. W pierwszej kolejności planowane są różnego typu przedsięwzięcia zlokalizowane w obrębie cieków wodnych, rowów melioracyjnych, istniejących zbiorników wodnych lub ich historycznych lokalizacji, obszarów mokradłowych, a także przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej – np. poprzez zabezpieczanie brzegów i stoków.

O oddziaływaniu obiektów retencyjnych będzie decydować nie ich wielkość, ale liczba urządzeń w zlewni, co przełoży się na ich efektywność na dużą skalę. Ponieważ obiekty te spełniają głównie funkcje ekologiczne – z założenia mają być przyjazne dla środowiska. Dlatego wszystkie projektowane budowle będą dostosowywane do lokalnych warunków przyrodniczo-krajobrazowych, w tym będą również umożliwiać swobodne przemieszczanie się organizmów wodnych.

Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: infrastruktura powstała w ramach projektu nie tylko spowoduje poprawę bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stanie się ważną ostoją wodnej fauny i flory, posłuży jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnić będzie funkcje biofiltrów.