Krzywy Las wciąż intryguje
Wprawdzie nie jest doskonały, gdyż drzewa w nim są krzywe, to zdobył uznanie zagranicznych dziennikarzy. Krzywy Las w szczecińskim Nadleśnictwie Gryfino został ostatnio wymieniony przez „Daily Mail" jako jeden z magicznych lasów, wartych odwiedzenia. Trzy lata temu podszczeciński las opisał także dziennik „The New York Times".
Sekret tego niezwykłego miejsca tkwi w nietypowo ukształtowanych pniach sosen zwyczajnych, które tworzą ten niezwykły leśny zakątek. Pomimo wielu prób ustalenia historii jego powstania, dziś nadal snute są wyłącznie hipotezy i domysły.
Chociaż z dużym prawdopodobieństwem uznać można, że specyficzne wygięcia pni zostały zainicjowane przez ludzi, przez odpowiednie metody ich formowania chciano osiągnąć ten wyjątkowy kształt. Twórcom przyświecał z pewnością zamysł wykorzystania takich nietypowych półfabrykatów do produkcji przedmiotów codziennego użytku.
Jakich? Dziś trudno to wskazać. Być może były to elementy mebli, na które składają się fantazyjnie wyprofilowane łuki. A może takich elementów używano do produkcji sań rogatych, popularnych w XIX w., których mała wytwórnia była zlokalizowana w okolicy.
Eugeniusz Ćwikliński w swoim opracowaniu „Krzywy Las pod Szczecinem” (XXV Rocznik Dendrologiczny Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 1971 r.) napisał, że po wejściu do lasu każdy zauważy jednokierunkowe skrzywienia pni. „Wszystkie drzewa są zagięte na północ pod kątem 90o i mniejszym na wysokości od 10 do 55 cm od powierzchni gruntu. Następnie pnie drzew tworzą poziomo usytuowane na ziemią pałąkowate wygięcia, dochodzące od 1 do 3 m. długości. Nad wygięciami pnie skierowane są pionowo do góry. Z obserwacji wynika, że deformacje omawianych sosen powstały w wyniku celowej działalności ludzkiej. Młode drzewka były nacinane od strony południowej do połowy pnia i więcej i przyginane do ziemi zawsze wierzchołkiem skierowanym na północ. Przy dalszym wzroście drzewek wierzchołki wyginały się ku górze i powstawały obecnie obserwowane krzywizny”.
Wiek drzew rosnących pod Gryfinem, według dokumentacji Nadleśnictwa Gryfino, szacowany jest na ok. 90 lat. Na powierzchni ok. 0,30 ha rośnie obecnie około 50 osobliwie zdeformowanych sosen. Skupisko krzywych drzew jest objęte ochroną w postaci powierzchniowego pomnika przyrody.
Poza drzewami rosnącymi w tzw. części reprezentacyjnej tego obszaru, sporo zlokalizowanych jest również w otoczeniu sąsiadujących z nimi sosen o zwyczajowym pokroju.
Z pewnością w chwili powstania Krzywy Las liczył więcej drzew. Pamiętajmy jednak, że ma on już „swoje lata” i na przestrzeni dziesięcioleci siły natury powaliły już wiele z nich. Dziś również niektóre z sosen zamierają. To normalne zjawisko i nie towarzyszy mu żadna niepokojąca przyczyna. Drzewa, które obumrą są pozostawiane do naturalnego rozkładu.
Na postawie dostępnych w sieci zdjęć można sądzić, że w Krzywym Lesie rośnie tysiące drzew, a wszystko spowija mgła, to niestety nie jest prawda.
Krzywy Las jest niewielki i nie sposób tu zabłądzić. Przed podróżą warto jednak sprawdzić dokładną lokalizację „nieprostego” lasu. Jadąc z Gryfina należy udać się ulicą Przemysłową w kierunku Dolnej Odry, gdzie zlokalizowana jest elektrownia. Krzywy Las znajduje się po prawej stronie szosy, ale nie bezpośrednio przy niej, dojście do niego zaznaczone jest drewnianą tablicą informacyjną. Właściwą lokalizację watro sprawdzić na mapach przeglądarek internetowych lub skorzystać z Banku Danych o Lasach (BDL). To źródło interaktywnych map polskich lasów, przydatne w trakcie wędrówek po leśnych ostępach.
Planując wycieczkę do Krzywego Lasu warto pamiętać o tym, że jest to obszar leśny i do samej atrakcji nie można dojechać samochodem. Auto można pozostawić przy głównej drodze, przed wejściem na leśną drogę prowadzącą do Krzywego Lasu jest niewielka zatoczka, na której można zaparkować, stąd już tylko mały spacerek.
Wybierając się do lasu z psem należy trzymać go na uwięzi. Krzywy Las jest objęty ochroną w postaci powierzchniowego pomnika przyrody, w stosunku do którego ustawa o ochronie przyrody wskazuje działania, które są zakazane. Należy do nich bezwzględny zakaz uszkadzania drzew.
Leśnicy przypominają także, że udostępniają kosze, do których można wyrzucić zbędne w trakcie dalszej wędrówki odpadki. Na miejscu jest również tablica informacyjna i ławostół, przy którym możemy odpocząć.
Krzywy Las cieszy się niezmiennym zainteresowaniem od wielu lat. Był, jest i z pewnością nadal będzie bohaterem wielu opowieści filmowych, scenerią sesji fotograficznych i plenerów malarskich. Budzi zainteresowanie odwiedzających zarówno z kraju jak i z zagranicy. Wzmianki o nim pojawiają się w licznych artykułach prasowych, folderach turystycznych, spotach i wzmiankach publikowanych na łamach Internetu. Miejsce to przyciąga jak magnes. Każda osoba je odwiedzająca nie może oprzeć się rozmyślaniu o jego genezie.
Tamtejsi leśnicy niejednokrotnie mieli okazję przysłuchiwać się i niekiedy również uczestniczyć w rodzinnych sporach oraz łamaniu głów nad powstaniem tych nietypowych krzywizn pni.
Wśród wielu głosów usłyszeć można niekiedy również i takie, które dopatrują się działania sił nadprzyrodzonych czy kosmicznych mocy. Wszystko to sprawia, że Krzywy Las inspiruje, daje wiele radości we wspólnych dywagacjach i zabawach w najtrafniejsze hipotezy. To doskonałe miejsce rodzinnych spotkań, wędrówek w gronie przyjaciół. To niezwykła historia zaklęta w pniach niepozornych sosen.
Wprawdzie Krzywy Las z Nadleśnictwa Gryfino ostatnio zdobył uznanie, to nie jest to jedyne takie miejsce w Polsce. Podobne skupiska krzywych drzew można również odnaleźć w innych częściach kraju np. na Dolnym Śląsku.