Dąb szypułkowy

Quercus robur – łac. quercus „dąb”; łac. robur „drewno dębu”, ale także „siła, moc” (nawiązanie do rozmiarów i kształtu drzewa); nazwa znana od czasów starożytnych.
04.02.2020

Quercus robur – łac. quercus „dąb”; łac. robur „drewno dębu”, ale także „siła, moc” (nawiązanie do rozmiarów i kształtu drzewa); nazwa znana od czasów starożytnych.

Dąb szypułkowy jest potężnym drzewem osiągającym do 35-40 m wysokości. Tworzy najczęściej domieszkę w lasach mieszanych lub występuje samodzielnie, tworząc tzw. dąbrowy. Jest gatunkiem światłolubnym, rośnie na glebach żyznych i wilgotnych, tzw. grądach. Ponieważ żyje ponad 1000 lat, jest uznawany za symbol siły, długowieczności i mocy.

Dawno temu stare dęby czczono jako bóstwa - wierzono, że mają magiczną moc. Orzechy dębu szypułkowego, zwane żołędziami, stanowią cenny pokarm dla wielu ssaków i ptaków. Osadzone są na długiej szypule, stad nazwa gatunku.

Męskie kwiaty zebrane są w liczne zwisające długie kotki, żeńskie natomiast po kilka na długich szypułkach. Liście dębu szypułkowego są w zarysie odwrotnie jajowate i krótkoogonkowe, u nasady sercowate, z wyraźnymi uszkami. Nerwy liściowe dochodzą do końców klap i zatok między klapami.

Dąb dostarcza najcenniejszego drewna w naszych lasach. Jest ono najbardziej cenione ze względu na twardość i trwałość. Wykorzystuje się je w budownictwie i stolarstwie. Ze względu na dużą zawartość garbników, chroniących drewno przez zgnilizną, może długo leżeć w wodzie.

Warto wiedzieć: W odróżnieniu od dębu bezszypułkowego krótki, często sękaty pień dębu szypułkowego rozdziela się nisko nad ziemią na liczne grube konary.

Ciekawostka: Dąb szypułkowy po kilkusetletnim leżeniu w wodzie, na skutek reakcji garbników zawartych w drewnie z solami żelaza, czernieje, zachowując przy tym swoje właściwości mechaniczne. Jest to tzw. czarny dąb („polski heban”).

Zapylanie: roślina wiatropylna.

Rozsiewanie: barochoria oraz zoochoria.