Skąd ten liść? (1)
(etap edukacyjny: klasy 4-6 szkoły podstawowej)
Plan lekcji
Przebieg lekcji
Nauczyciel informuje uczniów o tym, że w Polsce jest 13 gatunków drzew tzw. panujących. Na zajęciach uczniowie poznają sześć spośród nich. Zadaniem uczniów będzie odnalezienie drzew w terenie i wykonanie zadań opisanych w karcie pracy.
Nauczyciel informuje uczniów o tym, że będą pracować w sześciu grupach. Każdy zespół będzie obserwował i badał inne drzewo. Uczniowie stoją w kręgu i odliczają 1, 2, 3, 4, 5, 6 i ponownie 1, 2… Jedynki tworzą jedną grupę, dwójki drugą itd. Każda grupa otrzymuje wymienione wcześniej środki dydaktyczne i materiały pomocnicze, m.in. trzy podkładki – clipy. Pierwsza zawiera przypięty plan, druga – kartę pracy, trzecia – opisy drzew.
Nauczyciel wskazuje obszar, po którym uczniowie mogą się poruszać. Zanim uczniowie wyruszą na poszukiwanie drzew, nauczyciel omawia zadania do wykonania – tłumaczy poszczególne polecenia z karty pracy: Polecenie 1. Nazwę drzewa należy określić na podstawie opisów drzew otrzymanych od nauczyciela. Polecenie 2. Wysokość drzewa należy zmierzyć, posługując się metodą opisaną w karcie pracy. Nauczyciel demonstruje metodę przy wykorzystaniu dowolnego drzewa. Uczniowie mierzą obwód, wykorzystując centymetr krawiecki. Grubość drzewa uczniowie mierzą średnicomierzem/klupą. W przypadku braku średnicomierza można skorzystać ze wzoru Oo = 2 Π r, gdzie Oo = obwód okręgu, Π = 3,14, r = promień okręgu. Po przekształceniu uczniowie mogą wyliczyć promień, który pomnożony przez 2 daje grubość drzewa. Polecenie 3. Szkicując sylwetkę drzewa należy oddalić się od niego na taką odległość, aby wyraźnie był widoczny wierzchołek. Należy zwrócić uwagę na grubość i wysokość pnia, ugałęzienie, wysokość i kształt korony. Polecenie 4. Szkicując gałązkę, należy zwrócić uwagę na kształt liści oraz na to, czy są ułożone naprzeciwlegle, czy skrętolegle. W przypadku drzew iglastych należy zwrócić uwagę na to, czy wyrastają pojedynczo, parami czy w pęczkach. Polecenie 5. Nauczyciel tłumaczy, że w przypadku drzew liściastych szkicujemy kwiat lub owoc, a w przypadku drzew iglastych kwiat lub szyszkę. Polecenie 6. Z układaniem zagadki uczniowie nie mają najczęściej problemów. Nauczyciel wyjaśnia, że prezentacje drzew będą rozpoczynane od zadania innym grupom zagadki. Polecenie 7. Nauczyciel zachęca uczniów, aby w prezentacji drzewa uczestniczyli wszyscy członkowie zespołu. Można np. podzielić się rolami. Nauczyciel wyjaśnia, że drzewa – obiekty obserwacji, naniesione na planie, są oznaczone w terenie czerwona wstążką, owiniętą wokół pnia.
Po odnalezieniu drzew uczniowie w grupach wykonują zadania opisane w tekście przewodnim. Na wykonanie zadań mają pół godziny. W tym czasie nauczyciel odwiedza każdą grupę i w razie potrzeby służy pomocą. Po upłynięciu 30 minut wszyscy spotykają się w umówionym miejscu.
Nauczyciel podchodzi po kolei z wszystkimi uczniami do drzew i poszczególne grupy prezentują swoje obiekty. Każda prezentacja rozpoczyna się od przeczytania zagadki i próby odgadnięcia nazwy drzewa. Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, podkreśla najbardziej istotne informacje.
Na zakończenie lekcji nauczyciel wyjaśnia, że w polskich lasach dominują drzewa iglaste. Na nizinach przeważają drzewostany z panującą sosną, w górach zaś najczęściej występuje świerk. Takie drzewostany są mało odporne na różne czynniki, np. silne wiatry, i dlatego tam, gdzie to jest możliwe, leśnicy przekształcają je w mieszane. W tym celu rozrzedzają gęsto rosnące drzewa iglaste i w to miejsce sadzą drzewa liściaste. Nazywane jest to przebudową. Z gatunków liściastych największy udział wykazuje dąb.
Pobierz scenariusz wraz z załącznikami: |
Autor scenariusza:
Cele kształcenia:
Cele wychowania:
Metody nauczania:
Formy nauczania
Czas trwania zajęć
Środki dydaktyczne
Sprzęt wycieczkowy:
Publikacje i materiały metodyczne
Materiały pomocnicze:
|