Zubożają bory, by chronić chrobotka
Od 2018 r. w zielonogórskim Nadleśnictwie Cybinka jest prowadzony projekt ochrony borów chrobotkowych. Czynną ochroną objęto rozległe tego typu siedliska porastających niemal 500 ha obszaru.
W 2017 r. podpisano umowę o dofinansowanie działań pomiędzy Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych, a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Od tego momentu wszedł w życie „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe” (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020).
Priorytetem projektu jest ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu poprzez aktywną ochronę przyrody i edukację ekologiczną z naciskiem na ochronę zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000.
Działania w Nadleśnictwie Cybinka są prowadzone w ramach „Kompleksowego projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe”.
Dwa lata temu leśnicy wykonali inwentaryzację przyrodniczą na terenie obszarów leśnych wspominanego nadleśnictwa. Ustalano występowanie płatów chrobotkowych. W efekcie tych działań, czynną ochroną objęto rozległe siedliska borów chrobotkowych porastających obszar niemal 500 ha.
Celem realizowanego od 2018 r. przedsięwzięcia jest obniżenie ilości martwego drewna oraz utrzymanie luźnego i przerywanego zwarcia drzewostanów na całkowitej powierzchni siedliska.
Co to oznacza? Najsuchsze i najuboższe postacie subkontynentalnych borów sosnowych, porastające siedliska boru suchego (najuboższej formy siedliska leśnego), zostaną dodatkowo zubożone. Jednym słowem leśnicy, poprzez ręczne zbieranie obumarłych części drzew (pni, gałęzi), dbają o to, by stworzyć odpowiednie warunki do rozwoju runa chrobotkowego.
Gatunek tego porostu (połączenie grzyba z glonem) upodobał sobie przede wszystkim północną półkulę Ziemi, aż po Szetlandy, Grenlandię i północne wybrzeże Ameryki Północnej. W tundrze, często zwartymi łanami, porasta duże powierzchnie.
W Polsce jest pospolity na obszarze niemal całego kraju, lecz wyjątkowo rzadko porasta tak rozległy teren jak w Nadleśnictwie Cybinka (ok. 500 ha). Rośnie w miejscach nasłonecznionych, najczęściej na wydmach i wrzosowiskach. Z racji swoich naturalnych cech i preferencji do świetlistych lasów sosnowych, w cybińskich borach znalazł sobie idealne warunki do rozwoju – i leśnicy w tym mu pomagają.
Warto podkreślić, że „Bory Chrobotkowe koło Bytomca” stanowią specjalny obszar ochrony siedlisk, mający znaczenie w skali całej Unii Europejskiej. Natomiast Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim ustanowił dla tego obszaru specjalny program działania o nazwie: „Plan Zadań Ochronnych PLH080048”.
Czynna ochrona gatunkowa, na tak rozległym obszarze, jest wyjątkowo kosztowna. Na szczęście z pomocą przyszły możliwości jakimi są fundusze ze środków Unii Europejskiej, w tym przypadku na poziomie aż 85 proc. W sumie do projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych przystąpiło 98 nadleśnictw z terenu całego kraju. Kwota dofinansowania realizowanego programu do 2021 r. wynosi 19,4 mln zł.
