Wprawdzie „tygrysi", ale łagodny pająk

Wrzesień to czas przyjścia na świat pająka - tygrzyka paskowanego. Niestety, zwierzęta te nie cieszą się dużą sympatią u wielu osób.
07.09.2016 | Urszula Olejnicka, Nadleśnictwo Browsk

Wrzesień to czas przyjścia na świat pająka - tygrzyka paskowanego. Niestety, zwierzęta te nie cieszą się dużą sympatią u wielu osób.

Wprawdzie tygrzyki paskowane (Argiope bruennichi) wylęgają się późnym latem, ale są na tyle ostrożne, iż swój ciepły i bezpieczny kokon opuszczają dopiero wiosną następnego roku.
Tygrzyki to jedne z największych polskich pająków, które jeszcze ok. 200 lat temu żył tylko w ciepłych krajach położonych nad Morzem Śródziemnym. Pająk ten należy do rodziny krzyżakowatych, a jego bliskim krewniakiem jest krzyżak ogrodowy.

Tygrzyk jest bardzo charakterystyczny i trudno go pomylić z innymi pająkami. Samica osiąga długość ok. 25 mm, jej głowotułów pokryty jest gęstym srebrzystym włosem, a na jaskrawożółtym odwłoku posiada czarne poprzeczne prążki. Ten paskowany wzór upodabnia ją nieco do osy. Natomiast samiec tygrzyka jest zdecydowanie bardziej niepozorny. Jego srebrzystoszary odwłok urozmaica jedynie szara podłużna łata na środku i ciemniejsze kropki po bokach. Dlatego znalezienie samca w jego środowisku jest jeszcze trudniejsze niż samicy.

Dorosłe pająki nie potrafią przeżyć zimy, kiedy ta nastaje, po prostu giną.

Jak to często bywa u owadów, samiec jest znacznie mniejszy od samicy. Panowie mają zaledwie ok. 7 mm, i niestety, często przez samice jest traktowany, jako posiłek po zakończeniu zalotów. Gody tygrzyków odbywają się w słoneczne lipcowe i sierpniowe dni.

Pająk ten przędzie całkiem sporej wielkości budowlę, która kształtem przypomina sieci innych pająków krzyżakowatych, ale wyróżnia je jeden niepowtarzalny element – przez środek sieci z góry na dół przebiega charakterystyczne zygzakowate wzmocnienie, wyglądające jakby było wykonane grubszą, białą przędzą. Tygrzyk jest bardzo pracowity, nową sieć potrafi zbudować w ciągu niecałej godziny.

Duża sieć związana jest z upodobaniami kulinarnymi tygrzyka. Jest on bowiem bardzo „wybredny",  polując tylko na owady z rzędu prostoskrzydłych i ważek, które charakteryzują się stosunkowo dużymi rozmiarami. Na posiłek w swojej sieci czeka zawieszony do góry nogami.

Zaniepokojony pająk potrafi wprawić sieć w szybkie drganie. Dzięki czemu paski na ciele i zygzakowate pasmo nici wzmacniające sieć, zlewają się ze sobą a  sam pająk staje się niewidoczny.

Tygrzyk paskowany występuje na ciepłych, nasłonecznionych i wilgotnych łąkach. Zwykle można go spotkać w dość dużym, jak na pająki, zagęszczeniu - przeciętnie jeden metr kw. zamieszkują aż trzy osobniki. Jest to kolejna cecha wyróżniająca ten gatunek, gdyż większość pająków to zwierzęta prowadzące samotny tryb życia, a wręcz nietolerujące towarzystwa innych przedstawicieli swojej nacji.

Badacze pająków stwierdzili jeszcze jedną charakterystyczną cechę dla tego gatunku. Tygrzyki, tak jak inne pająki podróżują wraz z prądami powietrznymi przy pomocy wypuszczanej na wiatr nitki pajęczej, ale robią to wiosną, kiedy wychodzą z kokonów.

Tygrzyk przez długi czas był gatunkiem objętym ochroną prawną, jednak w 2011 r. został skreślony z listy. Warto pamiętać, że jest to gatunek jadowity. Jednak działanie jadu nie zagraża zdrowiu, a pająk zachowuje się na tyle łagodnie, że ukąszenie jest bardzo mało prawdopodobne.