Niepozorny, ale ważny kwiat

Od kilkunastu lat w Polsce 15 maja obchodzone jest Święto Polskiej Niezapominajki, to dzień poświęcony świadomości ekologicznej.
16.05.2018 | Urszula Olejnicka, Nadleśnictwo Browsk

Od kilkunastu lat w Polsce 15 maja obchodzone jest Święto Polskiej Niezapominajki, to dzień poświęcony świadomości ekologicznej.

Niezapominajka (Myosotis) po grecku oznacza „mysie uszko”, kwiat ten uważny za symbol pamięci, nazywany jest również „niezabudką”.

Błękitne, pełne uroku kwiaty są tak niepozorne, że muszą zwracać na siebie uwagę wołaniem, by o nich nie zapominano. Motyw ten przewija się w wielu legendach. Wizerunek niezapominajek pojawia się na licznych kartkach pocztowych, obrazkach i haftach.

W najbliższą niedzielę w Leśnym Ośrodku Edukacyjnym w Jedlni-Letnisku odbędzie się Święto Polskiej Niezapominajki.

Rodzaj niezapominajka należy do rodziny ogórecznikowatych inaczej zwanej szorstkolistnymi (Boraginacea). Drobny, skromny kwiatek wydaje się być bezbronny i wymagać czułej opieki.
Tymczasem niezapominajki dobrze sobie radzą w różnych siedliskach. Spośród około 100 gatunków rodzaju niezapominajka, większość z nich woli cieniste, chłodne stanowiska, choć spotkać je można także w strefie bagiennej w pobliżu zbiorników wodnych, suchych łąkach czy strefie alpejskiej.

Występują niemal na wszystkich kontynentach, a łączy je podobna budowa pędów i kwiatów. Całe rośliny pokryte są włoskami, to cecha typowa dla rodziny ogórecznikowatych. Kwiaty są malutkie, najczęściej jasnoniebieskie, a u nasady płatków wyposażone w żółte twory nazywane osklepkami.

Wskazują one owadom drogę do nektaru i są dodatkowym elementem dekoracyjnym kwiatów. Niezapominajki są bardzo lubiane jako rośliny ozdobne.

Mało, kto wie, że kwiat ten, poza właściwościami dekoracyjnymi, może być wykorzystywany również w celach leczniczych. Z niezapominajki można przygotować specjalną nalewkę „niezapominajkową". Zwykle używano jej do leczenia kaszlu, zapalania oskrzeli, gruźlicy, zapalenia krtani i gardła jak również przy krwotokach z nosa.

Niezapominajki wykorzystywane były również do tworzenia naparów i odwarów, które stosowano podczas nieżytu układu oddechowego. Dzięki temu udrażniano go, a przez to i zwalczano infekcję.