Leśny bank gromadzi tkanki zwierząt zagrożonych wyginięciem
W Leśnym Banku Genów Kostrzyca od ubiegłego roku funkcjonuje Laboratorium Tkanek Zwierzęcych. To właśnie tam trafiają DNA zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt.
Leśny Bank Genów uczestniczy w projekcie „Czynna ochrona cietrzewia na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych w Polsce”. Głównym celem projektu jest zachowanie krajowej populacji cietrzewia, poprzez stworzenie nowych stanowisk lęgowych oraz utrzymanie istniejących.
Projekt jest realizowany na obszarze pięciu regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych: Lublin (nadleśnictwa Sobibór, Włodawa), Białystok (nadleśnictwa Drygały, Krynki, Waliły), Olsztyn (nadleśnictwa Jedwabno, Szczytno, Spychowo), Radom (Nadleśnictwo Barycz) oraz Wrocław (nadleśnictwa Ruszów, Świętoszów, Świeradów, Szklarska Poręba, Śnieżka, Kamienna Góra, Przemków i Chocianów).
Cietrzew to niezwykle rzadki ptak, należący do rodziny kuraków, w Polsce jest jednym z najbardziej zagrożonych wyginięciem ptaków.
Specjaliści szacują, że całkowita liczebność tego gatunku w kraju wynosi 500-600 ptaków.
W latach 70. ubiegłego wieku odnotowano znaczny spadek liczebności cietrzewia, dlatego kurak ten został objęty ścisłą ochroną gatunkową, a tokowiska ochroną strefową. Obecnie cietrzew jest wpisany do „Polskiej czerwonej księgi zwierząt”, jako gatunek zagrożony (EN) oraz wymieniony jest w I, II i III załączniku Dyrektywy Ptasiej.
W ramach projektu do Leśnego Banku Genów Kostrzyca z terenu nadleśnictw trafiają „próby”.
Za „próbę” uznaje się odchody, pióra, krew i tkanki: miękkie, twarde, skorupki jaj lub inny materiał, z którego możliwe jest wyizolowanie DNA. Najczęściej do LBG trafiają odchody i pióra.
Próby są odpowiednio opisane, oznaczone i trafiają do przechowania. W kopertach są przechowywane pióra, a w plastikowych falkonach odchody. Przechowywanie odbywa się w temperaturze -20˚C.
Następnym etapem są prace laboratoryjne, które polegają na: izolacji DNA, przeprowadzeniu reakcji PCR, genotypowaniu osobników oraz identyfikacji ich płci z wykorzystaniem odpowiednich markerów molekularnych np. jądrowe loci mikrosatelitarne (loci to określone obszary chromosomu zajmowane przez geny).
Na podstawie uzyskanych informacji pracownicy LBG określają poziom zmienności genetycznej, zróżnicowania genetycznego pomiędzy populacjami lub wskazują zagrożenia związane z zawężeniem puli genowej gatunku.
Obecnie w genowych zasobach banku znajdują się „próby” z nadleśnictw: Jedwabno, Szklarska Poręba, Śnieżka, Świeradów, Krynki, Drygały oraz Spychowo.
