Jak chronić i gospodarować populacjami dzikich zwierząt

W Rogowie odbyła się IX konferencja z cyklu „Aktywne Metody Ochrony Przyrody w Zrównoważonym Leśnictwie”, organizowana przez Wydział Leśny SGGW w Warszawie. Tematem przewodnim tegorocznego spotkania były metody ochrony i gospodarowania populacjami dzikich zwierząt w lasach.
03.04.2013 | Dorota Zawadzka, zdjęcie Jerzy Zawadzki

W Rogowie odbyła się IX konferencja z cyklu „Aktywne Metody Ochrony Przyrody w Zrównoważonym Leśnictwie”, organizowana przez Wydział Leśny SGGW w Warszawie. Tematem przewodnim tegorocznego spotkania były metody ochrony i gospodarowania populacjami dzikich zwierząt w lasach.

Na konferencji przedstawiono ok. 50 prezentacji, z którymi zapoznało się ponad 200 osób. Poszczególne sesje poświęcone były: populacjom dzikich zwierząt w lasach, realizowanym projektom restytucji, metodom zapobiegania kolizjom drogowym, gospodarowaniu populacjami zwierząt łownych w lasach, ośrodkom rehabilitacji zwierząt, nowoczesnym technikom badawczym w ochronie dzikich zwierząt.

W wielu nadleśnictwach prowadzone są projekty czynnej ochrony zwierząt. Danuta Lewandowska zaprezentowała doświadczenia i osiągnięcia Nadleśnictwa Turek w zakresie ochrony płazów. Doświadczenia z restytucji opartej na translokacji cietrzewi z Białorusi przedstawił Arnold Cholewa z Nadleśnictwa Nowa Dęba (RDLP w Lublinie). Magadalena Miścierewicz z Nadleśnictwa Jedwabno przedstawiła wstępne wyniki projektu restytucji i czynnej ochrony cietrzewia, opartego na odtworzeniu siedlisk oraz restytucji metodą „born to be free” przy wykorzystaniu genów kogutów w mazurskich dzikich populacji. Zenon Rzońca z Nadleśnictwa Wisła zaprezentował wyniki realizowanego od 10 lat projektu restytucji głuszców w Beskidzie Śląskim. Restytucja głuszca prowadzona jest także w Nadleśnictwie Ruszów. Tematem kilku prezentacji były zagadnienia dotyczące ochrony żubra, począwszy od struktury genetycznej populacji, po efektywność restytucji żubra w Karpatach.

Dagmara Nowacka z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przedstawiła przegląd działań stosowanych w celu minimalizacji negatywnego wpływu inwestycji drogowych na faunę. Z analizy dotyczącej wpływu dróg na zwierzynę, wykonanych przez prof. Andrzeja Czerniaka i Łukasza Tyburskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, wynika że infrastruktura drogowa modyfikuje migracyjność zwierząt. Piotr Beszterda z RDLP w Toruniu oraz Wojciech Rembacz z GDDKiA o. w Bydgoszczy przedstawili informacje o sformalizowanej i efektywnej współpracy pomiędzy leśnikami i drogowcami w celu minimalizacji negatywnego oddziaływania dróg na populacje zwierząt. Jan Cichocki z Uniwersytetu Zielonogórskiego zaprezentował wyniki monitoringu śmiertelności i tras przemieszczeń nietoperzy oraz efektywności bramic – specjalnych „mostów” drogowych dla nietoperzy.

Z badań przeprowadzonych przez prof. Zbigniewa Borowskiego z IBL wynika, że populacja jelenia szlachetnego wykazuje duże zróżnicowanie genetyczne, podczas gdy pula genetyczna daniela jest ograniczona i wymaga wzbogacenia o osobniki z różnych pochodzeń poza węgierskim. Prelegenci i dyskutanci podkreślali, że cały czas mamy problem z wiarygodnością metod inwentaryzacji zwierzyny płowej, w tym także łosia. Według prof. Bogusława Bobka metoda pędzeń próbnych nie daje wiarygodnych wyników, a wykazywane stany liczebności tego gatunku są zawyżone. Zdecydowanie zaniżona jest natomiast ocena populacji jelenia w Polsce. Krzysztof Gajdarowicz z Visimind AB zaprezentował możliwości wykonania inwentaryzacji zwierzyny z wykorzystaniem kamer cyfrowych i termowizyjnych. Kilka wystąpień poświęconych było funkcjonowaniu i problemom ośrodków rehabilitacji zwierząt prowadzonych z oddaniem i profesjonalizmem przez pracowników Nadleśnictwa Olsztynek („Ośrodek Napromek”), Nadleśnictwa Olsztyn (Ośrodek Rehabilitacji Ptaków Drapieżnych „Dąbrówka”) oraz Nadleśnictwa Katowice (Leśne Pogotowie w Mikołowie). W konferencyjny wieczór uczestnicy mieli możliwość spotkania z Tomaszem Ogrodowczykiem z ORW w Bedoniu, który przygotował wydanie w formie książki i audiobooka „Bezkrwawych Łowów” Włodzimierza Puchalskiego, a następnie wysłuchać opowieści prof. Ludwika Tomiałojcia z jego wyprawy ornitologicznej do tajgi nad Jenisejem.