Ciekawe zwyczaje niepozornej cierniówki

Właśnie teraz można zaobserwować przyloty z subsaharyjskiej Afryki małego i delikatnego ptaka. Ten wędrowny, mniejszy od wróbla ptak, to cierniówka.
14.05.2019 | Urszula Olejnicka, Nadleśnictwo Browsk

Właśnie teraz można zaobserwować przyloty z subsaharyjskiej Afryki małego i delikatnego ptaka. Ten wędrowny, mniejszy od wróbla ptak, to cierniówka.

Mimo drobnej postury i utrzymanego wszaro-beżowej tonacji upierzenia to bardzo ciekawy gatunek. Cierniówka (Curruca communis) zamieszkuje kępy gęstych krzewów, jednak dzięki jej wyjątkowemu śpiewowi, łatwo ją zauważyć.

Ptak ten śpiewa z wysoko położonego miejsca lub w krótkim locie tokowym, a śpiew ma niezwykle skomplikowany. Oprócz stałej, powtarzanej sekwencji kilku sylab, cierniówki wplatają w pieśń dużo innych elementów. Śpiew ma nie tylko przywabić samice, ale także ostrzec rywali, że terytorium jest już zajęte. W populacjach tych ptaków często spotykany jest nadmiar samców, a te samotne śpiewają z większym zaangażowaniem – dłużej i piękniej.

Samce cierniówki są żywą reklamą samych siebie. Bardzo się starają, aby w oczach potencjalnych partnerek wypaść idealnie. Dlatego też zaraz po przylocie na miejsce lęgowe i zajęciu terytorium, swój czas dzielą między śpiew, budowanie gniazd i loty tokowe. Loty powtarzane są wielokrotnie w ciągu dnia, codziennie aż do połączenia się w parę z samicą. Takie zachowanie ptaka jest bardzo widowiskowe, jednak naraża samca na duże niebezpieczeństwo, bowiem drapieżniki nie śpią.

Co ciekawe, samiec zaraz po zajęciu terytorium, zaczyna budowę aż kilku gniazd. Następnie dumnie prezentuje swoje dzieła samicom, jeśli tylko znajdą się amatorki jego umiejętności. Samica, która zostanie zwabiona śpiewem, akrobacjami i budowlami umiejętnościami, sama wykańcza jedno z gniazd nadając mu ostateczny kształt.

Cierniówki gniazda budują nisko nad ziemią w gęstych krzakach, w otoczeniu roślinności zielnej. Budulcem są źdźbła traw, a konstrukcja jest bardzo delikatna. Ptaki przywiązują dużą wagę do ukrycia gniazda.

Ptaki w ciągu roku wyprowadzają jeden lub dwa lęgi, samica składa w maju - czerwcu od czterech do sześciu zielonkawych, brązowo nakrapianych jaj. Jaja wysiadywane są przez ok. 13 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 14 dniach. Pokarmem cierniówki są owady, pająki i inne drobne bezkręgowce a jesienią nasiona, owoce i jagody.

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem, a w Polsce jest licznym ptakiem lęgowym.

Z Polski cierniówka odlatuje na przełomie sierpnia i września, zimuje w subsaharyjskiej Afryce.